بهره گیری از اصول و تجهیزات جانبی برای انواع منهول پلی اتیلن و فایبرگلاس، اقدامی کاملاَ عاقلانه است. دلیل این امر را میتوان در آمارهای هرساله‌ی آسیب دیدگی و حتی فوت افراد که به منهولها مربوط است، جستجو کرد. بطورکلی کار در فضای منهول ها، در گروه «فعالیت در فضاهای محدود» دسته بندی میشود.
قابل ذکر است که از سقوط تا خطرات جوی گرفته تا غرق شدن و مخاطرات ناشی از محیط اطراف، درحقیقت فضاهای محدود میتوانند شرایطی را ایجاد کنند که وقتی به درستی شناسایی، ارزیابی، آزمایش و کنترل نشده باشند، فوراً برای کارگران خطرناک باشند. بنابراین بمنظور حفظ ایمنی کارگران، «تأمین تجهیزات ایمنی و تضمین یک ساختار ایمن»، باید اولویت اول شما باشد. درهمین رابطه در ادامه‌ی این مقاله، به موارد ایمنی متعددی اشاره خواهیم نمود که شدیداَ کارآمد خواهند بود.
اهمیت ایمنی برای بازرسان و مجریان منهول
اهمیت ارتقاء ایمنی منهول، موضوعیست که بایستی بطور همزمان ازسوی سازمانهای نظارتی، پیمانکاران و کارگران قابل درک باشد. ازهمین رو یکی از اقدامات مهم اینست که با تأمین لوازم ایمنی کارگران، از آنها در برابر خطرات پنهان محافظت شود. ضمن اینکه کارگران و پیمانکاران باید طی دوره‌های فشرده از:
- چگونگی استفاده از تجهیزات ایمنی
- و نحوه رعایت اصول ایمنی در حین کار با منهول ها،
آگاهی کسب نموده و مجوز کار در فضاهای محدود را دریافت کنند. ما معتقدیم که هنگام آماده شدن برای کار در اطراف یا داخل یک آدم رو فاضلاب یا طاق، هرگز نمی‌توانید خیلی مراقب باشید. درواقع درک خطرات و آشنایی با تجهیزات ایمنی چاه، اولین گام مهم برای کاهش حوادث جدی است. در این راهنمای ایمنی، ما اطلاعات مختصری را در مورد طیف وسیعی از خطرات مهم و رایج کار با منهولها گردآوری کرده‌ایم. همچنین راه حل هایی برای کاهش خطرات ارائه شده است. تجهیزات لازم برای ایمن نگه داشتن کارگران، بایستی مطابق با استانداردهای فضاهای محدود OSHA باشد.
نکته: منهولها نیز در کنار انواع سیستمهای « پکیج تصفیه فاضلاب ، کلریناتور، چربی گیر، سپتیک تانک پلی اتیلن و…،» در زمره‌ی تجهیزات تصفیه فاضلاب قرار میگرند. اما برخلاف سیستمهای عنوان شده، در دسته‌ی استانداردهای فضاهای محدود جای دارند.
خطرات کار در منهول فاضلاب
طبق گزارش اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای، ما دریافتیم که بین سال‌های 2018 تا 2020، 14 کشته و تعداد چندبرابری جراحات ناشی از کار ساخت و ساز در منهولها وجود داشته است. این رویدادهای غم انگیز بیشتر از عوامل دیگر، حاصل قرار گرفتن بیش از حد در معرض H2s، سولفید هیدروژن و سایر سموم متغیر بودند. بیاد داشته باشید که آمار ارائه‌شده، صرفاَ مربوط به کارگران و بازرسان آسیب دیده‌ی منهولها می‌باشد. درحالیکه اگر به آمارهای سقوط و افتادن عابرین (در اثر عدم قرارگیری دریچه بر روی کانال) و… نیز رجوع کنیم، تعداد مصدومان و فوتی‌های مربوط به آدم رو های فاضلاب افزایش می‌یابد!!.
از مهمترین خطرات مربوط به منهول ها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- کمبود اکسیژن به دلیل تهویه ضعیف،
- برق گرفتگی،
- آسیب های جسمی و غرق شدن در اثر سقوط به درون منهول،
- ریزش سنگر
- خرابی تجهیزات ایمنی تنفس و واردآمدن صدمات جدی شامل از دست دادن هوشیاری به دلیل قرار گرفتن در معرض جو سمی،
- شکستن انگشتان و نوک انگشتان به دلیل لغزش درب و دریچه منهول ،
- آسیب به فرد در نتیجه‌ی از کار افتادن و شکستن ابزارهای مختلفی نظیر: آچار هیدرولیک،
- شکستگی، پارگی و کوفتگی در اثر افتادن و سر خوردن در درون کانال های آدم رو فاضلاب و غیره.
مجموعاَ اگر اقدامات ایمنی به درستی در محل کار اجرا می‌شد، امکان به حداقل رسانیدن و یا اجتناب کامل از آسیب‌ها، وجود داشت. درنتیجه بایستی به مواردی همچون: دسترسی‌های ایمن و استحکام، آموزش و البته استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب در منهول توجه داشت.
نکته: مطابق آمارهای سازمان جهانی کار (ILO)، طی حادثه‌هایی که در کار رخ میدهد، هرروزه 7500 نفر جان خود را از دست میدهند!!. باتوجه به این آمارها، امور مرتبط با منهولها چندان خطرناک نیستند. ولی بایستی اصول ایمنی را در آنها جدی گرفت تا آمار صدمات/مرگ به کمترین میزان ممکن برسد.
انواع تجهیزات ایمنی منهول
درادامه میخواهیم به شیوه‌ی متفاوتی و با توجه به خطرات احتمالی، به معرفی تجهیزات ایمنی منهول ها بپردازیم. به‌عبارت دیگر، طی این مقاله حوادث ناشی از:
- سقوط و نجات،
- مکشلات تنفسی و اتمسفری،
- هوای نامساعد
- دید ضعیف و…
در منهولها بررسی شده و تجهیزات ایمنی مناسب برای رفع خطرات احتمالی آنها، معرفی میشود.
سه پایه نجات
هزاران کارگر هر ساله از سقوط در محل کار، دچار آسیب میگردند. خدمه های ساختمانی و تاسیساتی که در نزدیکی یا داخل منهول ها کار می کنند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. عامل اصلی مرگ و میر در ساخت و ساز، سقوط و ریزش است و از همین رو اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای، حفاظت از سقوط را بسیار جدی می گیرد. شما سه پایه های مختلف زیادی را قطعاَ دیده‌اید که برای نجات، بکار گرفته میشوند. اما خود فاقد ایمنی لازم برای کارایی در فضاهای محدود هستند!
علاوه بر سقوط، سناریوهای زیادی وجود دارد که ممکنست کارگران در فضای محدود، نیاز به نجات پیدا کنند. « Pelsue LifeGuard » یکی از تجهیزات ایمنی منهول است که با ایجاد نقاط لنگر برای بالابرها، به بالا بردن کارگران به سمت محل امن کمک می کند. (تجهیزات امدادرسانی در فضای محدود)
طرز کار سیستم حفاظت از سقوط
سه پایه های معروف و ایمن حفاظت از سقوط چه کاری انجام می دهند؟. در پاسخ به این سوال میتوان اظهار داشت:
سیستم حفاظت از سقوط لنگرگاهی برای بالابرها و طناب‌های نجات خودجمع شونده (برای استفاده در حفاظت از سقوط و نجات) فراهم می کند. در حالی که همچنین به عنوان مانعی عمل می کند تا از سقوط یا سر خوردن تصادفی افراد در فضای محدود منهول جلوگیری نماید.
درحالیکه اغلب اوقات از سه پایه های نجات استاندارد برای امدادرسانی در فضای محدود نام برده می شود، استقرار نجات غریق برای یک فرد، ساده‌تر است. ضمن اینکه دارای یک محافظ در اطراف منهول است تا الزامات اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای را برآورده کند.
سیستم های حفاظت از سقوط معمولاً شامل یک لنگر، مهار و اتصال دهنده هستند. طراحی آنها به گونه‌ایست که در صورت سقوط کارگر قفل می شوند و از برخورد آنها با زمین جلوگیری می کنند. تجهیزات حفاظت از سقوط را میتوان به سرعت و به راحتی در اطراف یک منهول قرار داد. جایی‌که قاب آلومینیومی و فولادی با درجه ساختاری بادوام آن، از نزدیک‌شدن بیش از حد کارگران جلوگیری می‌کند و زنجیر ایمنی امکان دسترسی آسان به منهول را فراهم خواهد کرد. یکی از مزایای این سیستم، حمل راحت آن است. بطوری‌که بدون زحمت در دو مجموعه مختلف جمع می شود و یک کیف حمل نیز برای آن تعبیه شده است که امکان جا به جایی و ذخیره سازی آسان را فراهم می‌نماید.
مشکل هوای نامساعد هنگام کار در منهول
قرار گرفتن در معرض آفتاب، باران، باد و حتی برف، همگی میتوانند سریع‌تر از آنچه تصور می‌کنید از یک مزاحم به یک خطر سلامتی و ایمنی تبدیل شوند. اگر می‌خواهید درباره برخی از خطرات فیزیکی برای کارگران در فضای باز بیشتر بدانید، بررسی اجمالی مؤسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی برای کارگران در فضای باز را مطالعه کنید. برای حل مشکل آب و هوای نامناسب در هنگام کار با منهول ها، میتوان از «چادر چندگانه حفاظت همه کاره استفاده نمود.
انواع چادر چندگانه حفاظت همه جانبه با:
- محافظت از کارگران در برابر عوامل جوی؛
- و اجازه دادن به آنها برای تمرکز بر روی شغل مورد نظر،
محافظت نهایی را برای کارگران فراهم خواهند کرد. نحوه‌ی کار و اتصال این سازه‌ها آسان است. چنانکه میتوان به راحتی چادر 5 در 1 متر با سقف مسدود کننده خورشیدی را با سخت افزار مناسب به حفاظ منهول وصل کرد.
حوادث ریزش سنگر یا حفاری در منهول ها
کارگاه های ساخت و ساز شامل فعالیتهای ترانشه برداری یا حفاری، خطرات شدیدی برای ایمنی کارگران ایجاد می کنند. در واقع چنانچه در هنگام فروریختن دیوار و غارها و یا در زمان برخورد تصادفی با خطوط برق یا لوله‌های مدفون یا نامناسب، احتمالاَ بدترین جایی که میتوانید باشید، حضور در زیر زمین و یک فضای محدود (همانند منهول پلی اتیلن و فایبرگلاس) است. در چنین شرایطی و با عدم استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب، احتمالاَ بایستی شاهد یک فاجعه باشیم. جالب‌است بدانید منهولهایی که از لوله کاروگیت ساخته میشوند، دارای ویژگیهای ساختاری متمایزتری نسبت به همتایان خود هستند. اگرچه که بازهم بدون داشتن تجهیزات ایمنی، سلامت افراد در منهولهای کاروگیتی نیز شدیداَ تهدید میشود!!
طی این سناریو، کارگران در منهول ممکن است در معرض خطر سقوط اجسام و آوار قرار بگیرند. هر زمانی که کارگر به فضای زیرزمینی دسترسی پیدا کرد، بازرسی‌های سازه‌ای از محیط اطراف باید انجام شود. به‌جهت پیشگیری از آسیبهای مربوط به اینگونه حوادث، میتوان از تجهیزات ایمنی منهول «محافظ Pelsue 2760» بهره گرفت. محافظ Pel از کارگران محافظت نموده و آنها را از سقوط اشیاء و آوار محافظت می کند. بدون اینکه مانع تهویه یا فرارهای اضطراری شود.
محافظ Pel، یک محافظ فایبر گلاس قالب‌گیری شده سبک وزن است که به راحتی قابلیت جابجایی دارد. معمولاَ این تجهیزات ایمنی در دو طرف با فاصله 27 یا 30 اینچ حفاظ‌های استاندارد منهول، نصب میگردند. نکته‌ی قابل توجه اینجاست که محافظ های pel به اندازه‌ای قوی هستند که برای تحمل وزن یک مرد، کافی باشند. ولی نمیتوان انتظار تحمل وزنهای خارق العاده (چندین نفر بطرو همزمان) را از آن داشت. این در حالیست که محافظ pel فقط بین 9-1/2 پوند وزن دارد.
حل مشکل تهویه ضعیف در آدم رو
در مورد اهمیت اطمینان از تهویه مناسب هنگام کار در یک فضای محدود مانند منهول، نمی توان به اندازه کافی صحبت کرد. قرار گرفتن در معرض برخی از غلظت های بالای گازها، به سرعت منجر به:
- سرگیجه،
- حالت تهوع،
- تنگی نفس،
- حالت اغما
- و حتی مرگ افراد
خواهد شد. به‌عبارتی اطمینان از تهویه مناسب کارگران، باعث تنفس بیشتر هوا می شود و هوای محیط را از گرد و غبار و ذرات دیگر پاک می کند. این مسئله بخصوص در محیط های خفه‌ای مانند فضاهای محدود منهولها، بیش از پیش حائز اهمیت است. «دمنده محوری استیل با قوطی»، راه حل مناسبی برای رفع این خطر بشمار میرود. اگزاست فن‌های دمنده به طور خاص برای کاربردهای فضای محدود طراحی شده اند تا منطقه کاری (احتمالاَ فضای زیرزمینی) شما را از:
- هوای راکد و آلوده و
- گازهای سمی،
دور نگه دارند. ونتیلاتور Axial “AIRPAC” یک تهویه و شلنگ همه کاره با حجم بالا است که هوا را در امتداد یک محور حرکت میدهد. پره های فن حول محور می‌چرخند و هوا را به موازات آن محور، به داخل وارد و یا به خارج تخلیه می کنند. مانند هر قطعه دیگری از تجهیزات ایمنی، مهم است که قبل از شروع کار با اطلاعات این محصول‌ها آشنا شوید. دمنده‌های محوری همانند بسیاری دیگر از تجهیزات صنعتی و عناصر مکانیکی سیستمهای حوزه آب و فاضلاب و…، از متریال استیل ساخته شده‌اند. چراکه باید توان مقاومت در برابر آب، رطوبت و سیالات شیمیایی / اسیدی را داشته باشند.
حل معضل دید ضعیف در کانال آدم رو فاضلاب
دید ضعیف هنگام کار در منهول یا سایر فضاهای محدود، مسلماَ خطرات جدی متعددی را ایجاد می‌کند. چنانکه قادرست منجر به انواع حوادث مرگبار و غیر کشنده شامل:
- اجسام متحرک نادیده،
- سقوط
- و آسیب های شدید در حین کار با تجهیزات سنگین
شود. روشن کردن یک فضای محدود با استفاده از وسایل کمکی مانند LED یا لامپ فلورسنت، یکی از راه‌های کاهش خطرات و در عین حال افزایش دید در جاییست که بیشترین اهمیت را دارد. لامپ های کاری پرقدرت LED (مارکهای معتبر)، همگی میتوانند گزینه‌های مناسبی باشند. بخصوص آندسته از لامپ های کاری فوق قدرتمند که امتحان خود را برای فضاهای محدود مانند منهول ها، به خوبی پس داده‌اند. نور کافی این لامپهای کاری، دو مزیت مهم را به کارگران در فضاهای تاریک محدود و زیرزمینی میدهد:
- اجازه می دهد تا از اشیاء پنهان مانند تجهیزات یا ماشین آلات اجتناب کنند.
- ضمن اینکه در مواقع اضطراری که نیاز به تخلیه کارگر وجود دارد، بتوانند خروجی‌ها را پیدا کرده و به سرعت فرار کنند.
لامپ کاری مدل LED Pelsue، با دوام در برابر سقوط و حمل و نقل‌های خشن است. لازم به ذکر است که استفاده‌ی بیش از حد از این تجهیزات نیز نمیتواند موجب خرابیشان شود. بطورکلی برای ورود به فضاهای محدود تاریک، لامپهای کاری مستحکم و قدرتمند، بهترین انتخاب بشمار می‌آیند.
ضرورت استفاده از تجهیزات ایمنی منهول
به‌طور کلی پرواضح است که تمامی شرکتهای اجرایی حوزه آب و فاضلاب در بخش منهولها، بایستی مجهز به تمامی تجهیزات ایمنی منهول باشند. زیرا حادثه خبر نمیکند و در هر لحظه، امکان وقوع یک حادثه‌ی متفاوت وجود دارد که بایستی برای آن آماده بود. فلذا همه شرکتهای خصوصی و عمومی اجرایی، باید به تهیه تجهیزات ایمنی متنوع اقدام کنند. (البته گاهاَ در برخی از پروژه های خاص، ممکنست فقط به یک یا دو از عدد از لوازم ایمنی و پشتیبانی نیاز باشد)
نکته‌ی قابل توجه اینجاست که:
بسیاری از شرکت های سازنده تجهیزات ایمنی منهول ها، از وقوع حوادث ناشی از عدم استفاده‌ی درست از این لوازم، سلب مسئولیت میکنند. بنابراین کارگران/بازرسان پیش از اعزام به موقعیت‌ها، باید به نحوه‌ی کار هریک از تجهیزات ایمنی تسلط داشته باشند.
ما اهمیت ارتقاء ایمنی کانال های آدم رو را درک می‌کنیم. ازهمین رو امیدواریم که این راهنمای تجهیزات ایمنی منهول، به شما در یافتن و درک تجهیزات لازم برای ایمن نگه داشتن کارگران (مطابق با استانداردهای فضاهای محدود OSHA) کمک کند.
توجه کنید ! مطالب مهم