آب سخت دارای مواد و فلزات محلول در آب است که دارای مواد معدنی بالاتری در مقایسه با آب نرم است و با نفوذ سنگ آهک و گچ درون آب باعث به وجود آمدن ترکیباتی چون آهن ، منگنز ، استرانسیم ، آلومینیوم و علی الخصوص کلسیم و منیزیم که سبب سختی آب می شود. در این مقاله که به مرور بروزرسانی میشود ، به بررسی مبحث سختی آب پرداخته ایم تا شما دوستان و کاربرانی که نیاز به تحقیق در مورد از بین بردن سختی آب دارید از آن بهره مند شوید.
در آب های طبیعی معمولا غلظت کلسیم نسبت به منیزیم دو برابر می باشد. پس سختی کل آب به طور کلی به مجموع یون های کلسیم و منیزیم موجو در آب گفته می شود. به دستگاهی که سختی آب را بگیرد و باعث نرم شدن آب گردد رسوب گیر یا سختی گیر گفته می شود.
تمام کارخانجاتی که تجهیزات انها با آب خنک کاری می شود با مشکل سختی آب دست و پنجه نرم می کنند و نیاز به دستگاهی دارند که آهک و یا کلسیم درون آب باعث کاهش کارایی آنها که بعضا بسیار حساس می باشند نگردد.
انواع سختی آب
- سختی موقت (سختی کربناتی)
- سختی دائم (غیر کربناتی)
سختی موقت آب : این آب دارای املاح بی کربنات کلسیم و منیزیم که با حرارت دادن املاح به صورت غیر محلول در می آید و ایجاد رسوب می کند.
سختی دائم آب : دارای املاحی چون سولفات ، کلرید ، نیترات و غیره با کلسیم و منیزیم که با حرارت دادن رسوب نمی کند.
سختی دائم کامل = سختی کلسیم دائم + سختی منیزیم دائم
رسوب گذاری آب سخت درون لوله ها و تجهیزات
واحد های سختی آب در کشور های مختلف
- فرانسه : یک گرم کربنات در 100 لیتر آب (10 میلی گرم در لیتر)
- انگلیس : یک گرم کربنات در 70 لیتر آب (14.3 میلی گرم در لیتر Grain)
- ایران و آمریکا : یک گرم کربنات کلسیم در 100 لیتر آب (1 میلی گرم در لیتر ppm)
- آلمان : یک گرم کربنات کلسیم در 56 لیتر آب (17.8 میلی گرم در لیتر)
مضرات و آسیب های سختی آب
- ایجاد رسوب در لوله ها و تجهیزات تاسیساتی که باعث کاهش راندمان تجهیزاتی چون دیگ بخار، برج خنک کننده ، مبدل حرارتی و … می شود که بازده حرارتی را به نسبت خیلی زیادی کاهش می دهد
- افزایش سوخت مصرفی در تجهیزات تاسیساتی
- فرسایش تجهیزات و لوله ها تاسیساتی
- در صنایع رنگرزی باعث کاهش کیفیت رنگ می شود
- سختی بیشتر از ppm500 برای سلامتی انسان بسیار مضر بوده باعث ایجاد سنگ کلیه و بیماری های مثانوی و … می شود
جدول دسته بندی آب بر حسب سختی (ppm) ارائه شده توسط سازمان کیفیت آب آمریکا
محدوده | نوع آب |
1 تا 1/17 | آب نرم |
1/17 تا 60 | آب اندکی سخت |
60-120 | آب متوسط سخت |
121-180 | آب سخت |
بیشتر از181 | خیلی سخت |
جدول سختی آب در مناطق مختلف ایران تهیه شده توسط سازمان آب و فاضلاب کشور و وزارت نیرو
ردیف | نام استان | سختی ppm | ردیف | نام استان | سختی ppm |
1 | تهران | 210 تا 700 | 12 | گرگان | 397 |
2 | ایلام | 294 | 13 | مشهد | 378 |
3 | سنندج | 270 | 14 | اردبیل | 439 |
4 | بوشهر | 600 | 15 | قم | 683 |
5 | ساری | 432 | 16 | همدان | 223 |
6 | بیرجند | 510 | 17 | قزوین | 241 |
7 | رشت | 410 | 18 | اهواز | 549 |
8 | ارومیه | 92 | 19 | زاهدان | 874 |
9 | اراک | 425 | 20 | شیراز | 488 |
10 | سمنان | 622 | 21 | اصفهان | 353 |
11 | تبریز | 247 |