دستگاه تولید یون منفی، از جمله دستگاه‌هایی است که برای کاهش آلاینده‌های هوا و تصفیه آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستگاه‌های تصفیه هوا با مکانیزمهای متفاوتی فعالیت می‌کنند که یکی از پرکاربردترین آنها همین دستگاه‌های یون ساز منفی می باشد. لیکن بدلیل مزایای بسیار زیادی دارد که این دستگاه دارد سبب می‌شود انتخاب آن در مکانهای مختلف برای تصفیه هوا، یک اولویت باشد.
همانطور که از نام آن بر می آید، این دستگاه سبب تولید یونهای منفی در هوای تحت تنفس خواهد شد و از این رو، به کاهش آلاینده‌های موجود در هوا نیز کمک خواهد کرد. به دستگاه‌های تولید یون منفی، دستگاه یونیزر نیز گفته می‌شود.
می توان گفت که اثر یونهای منفی بر روی تصفیه هوا و همچنین عملکرد مناسب و شادابی انسان، به شکلی کاملا اتفاقی کشف شد. دکتر هانسل، اولین فردی بود که توانست تأثیر یونهای منفی موجود در هوا را بر روی شادی و عملکرد همکاران خود تشخیص دهد. در سال 1932 میلادی، هانسل در محیط کار، متوجه شد افرادی که در مجاورت مولد برق قرار دارند، به نسبت شادابی بیشتری از خود نشان می دهند و در انجام دادن کارهای خود، عملکرد بهتری را از خود نشان می دهند. این در حالی است که همکاران دیگر او که در مجاورت مولد برق نبودند، بی حوصلگی بیشتری از خود نشان می دادند.
مشاهدات دکتر هانسل، سبب شد که در سالهای بعد، محققان بیشتری بر روی این موضوع تحقیق کنند. این محققان دریافتند که به دلیل فعالیت مولد برق و تولید جریان الکتریکی، یونهای منفی در هوا تولید می‌شوند. در نتیجه این محققان با کمک مهندسان توانستند دستگاهی را تولید کنند که با استفاده از فرآیند یونیزاسیون، سبب تولید یونهای منفی در هوا می‌شود. آزمایش ها نشان دادند که این دستگاه نه تنها سبب شادابی بیشتر افراد می‌شود، بلکه سبب از بین رفتن بخش قابل توجهی از آلودگی ها و آلاینده‌های موجود در هوا خواهد شد. از جمله مهم ترین این آلودگی ها، باکتریهایی بودند که بر روی ذرات گرد و غبار زندگی می کردند.
نحوه کار دستگاه یون ساز منفی
دستگاه‌های تولید یون منفی، از انرژی الکتریکی برای فعالیت استفاده می‌کنند. انرژی الکتریکی مورد نیاز برای این دستگاه‌ها، یا از طریق سیستم برق شهری یا از طریق باتریهای مخصوص تأمین می‌شود. با مصرف انرژی الکتریکی، دستگاه تولید کننده یون منفی می تواند الکترونهایی را شارژ کند که به هوای محیط افزوده می‌شوند. این الکترون ها، می توانند در مقابل ذرات آلاینده موجود در هوا قرار بگیرند. ویروس ها، ذرات گرد و غبار و… از جمله آلاینده‌هایی هستند که در هوا وجود دارند. این ذرات، بار مثبت دارند و الکترونهایی که توسط دستگاه تولید یون منفی تولید می‌شوند، بار منفی دارند.
یون منفی تولید شده توسط یون ساز، در فرآیندی که آن را با عنوان یونیزاسیون می شناسند، سبب جدا شدن ذرات آلاینده از هوا خواهند شد. این ذرات آلاینده به دلیل بار مثبتی که دارند، در هوای تحت تنفس معلق می‌شوند و یونهای منفی تولید شده، سبب می‌شوند که بار مثبت این ذرات خنثی شود. در نتیجه، ذرات از هوا جدا خواهند شد و به تدریج به سمت زمین جریان پیدا می‌کنند. لازم به ذکر است که دستگاه تولید یون منفی، تنها در تصفیه هوا استفاده نمی‌شود و یونهای منفی تولید شده توسط آن، دارای مزایای دیگری نیز هستند که در ادامه مطلب به آن ها اشاره خواهیم کرد.
در درون دستگاه‌های تولید یون منفی، با استفاده از انرژی الکتریکی فرآیند یونیزاسیون به راه می افتد و یونهای منفی به شکلی سریع شروع به تولید شدن می‌کنند. ساز و کاری در این دستگاه‌ها وجود دارد که سبب ایجاد جرقه‌های کوچک خواهد شد. در اطراف این جرقه‌ها، ذراتی وجود دارند که به یون منفی تبدیل خواهند شد و سپس سبب تصفیه هوا خواهند شد. لازم به ذکر است که هوای ورودی به دستگاه، به شکل مستقیم وارد فرآیند یونیزاسیون نمی‌شود و برای آماده سازی آن، نیاز است که هوا از لایه‌های خاصی از فیلتراسیون موجود در دستگاه عبور کند.
انواع دستگاه تولید یون منفی
دستگاه‌های تولید یون منفی، انواع گوناگونی دارند و توسط برندهای گوناگون تولید می‌شوند. لازم به ذکر است که ساز و کار تمام این دستگاه‌ها، به طور کلی با یکدیگر یکسان است و تمام آن ها با استفاده از فرآیند یونیزاسیون، تصفیه آب را انجام می دهند و به هوای اطراف یون منفی می افزایند. از جمله مهم ترین جنبه‌های تفاوت دستگاه‌های تولید یون منفی با یکدیگر، ابعاد آن ها و میزان هوایی است که می توانند در واحد زمان تصفیه کنند. برخی از این دستگاه‌ها، برای اتاقهای کوچک تهیه شده اند و برخی دیگر، برای مراکز بسیار بزرگ تر مورد استفاده قرار می گیرند. هر چه میزان تصفیه هوا در واحد زمان در یک دستگاه تولید یون منفی بیشتر باشد، میزان مصرف انرژی آن نیز بیشتر خواهد بود.
کاربردهای دستگاه یون ساز منفی
دستگاه‌های تولید یون منفی در مکانهای گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی، این دستگاه‌ها بیشتر برای فضاهای بسته طراحی شده اند و استفاده از آن ها در مناطق باز، کمتر مرسوم است. مهم ترین کاربرد دستگاه یون ساز منفی، تصفیه کردن هوا و زدودن ذرات گرد و غبار از آن است. از جمله دیگر کاربردهای دستگاه تولید یون منفی، تأثیرات آن بر روی رفتار و کیفیت کار افراد است. از این رو، استفاده از این دستگاه‌ها به ویژه در محیطهای فعال مانند دفاتر و اداره‌ها، می تواند بسیار مؤثر و مفید باشد. در ادامه، به معرفی برخی از مکانهایی خواهیم پرداخت که استفاده از دستگاه یون ساز در آن ها کاربرد دارد.
اتاق شخصی
از جمله مهم ترین مکانهایی که می توان در آن ها از دستگاه تولید منفی یون استفاده کرد، اتاقهای شخصی افراد است. معمولا هوای موجود در شهرهای شلوغ بسیار آلوده است و این آلودگی حتی به اتاقهای منزل نیز نفوذ خواهد کرد. افراد زمان بسیار زیادی را در اتاقهای خود می گذرانند و از این رو، نیاز است که هوای موجود در اتاق تصفیه شود تا تنفس سبب ایجاد مشکلات گوناگون برای افراد نشود. معمولا از دستگاه‌های کوچک در اتاقهای شخصی استفاده می‌شود، زیرا میزان هوایی که نیاز است در آن ها تصفیه شود، به نسبت کمتر است.
استفاده از دستگاه یون ساز منفی در مدارس
کودکان و نوجوانان، نسبت به آلودگی هوا و آلاینده‌های موجود در آن حساس تر هستند و از این رو، نیاز است مدارسی که در مناطق آلوده وجود دارند نیز از دستگاه‌های تولید یون منفی استفاده کنند. همچنین لازم به ذکر است که یونهای منفی موجود در هوا، می توانند عملکرد و شادابی دانش آموزان را نیز تحریک کنند و به فرآیند آموزش به شکل مستقیم کمک کنند. معمولا برای محیطهایی نظیر مدرسه، از دستگاه‌های یون منفی ساز بزرگ استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها در کلاس ها و همچنین راهروهای مدرسه قابل استفاده هستند.
دفاتر و ادارات
دفاتر و ادارات مختلف دولتی و غیر دولتی، شامل کارکنانی هستند که مدت زمان زیادی را در این مکان ها سپری می‌کنند. با توجه به این مورد، تصفیه کردن هوای موجود از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در بهبود وضعیت سلامت کارکنان مؤثر خواهد بود. از سوی دیگر، وجود یونهای منفی در هوای تنفسی می تواند عملکرد کارکنان را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. در نتیجه، کارکنان سریع تر فعالیت خواهند کرد و در زمان و همچنین مصرف منابع، صرفه جویی خواهد شد. دفاتر و ادارات، دارای فضاهای بسته بزرگ هستند و از این رو، باید از دستگاه‌های بزرگ تولید کننده یون منفی در آن ها استفاده کرد.
مزایای دستگاه یون ساز منفی
استفاده از دستگاه تولید یون منفی، دارای مزایای بسیار زیادی است که سبب شده است استفاده از آن به نسبت سایر دستگاه‌های تصفیه کننده هوا، بسیار بیشتر باشد. این دستگاه، به عنوان یکی از جدید ترین دستگاه‌هایی شناخته می‌شود (در کنار دستگاه‌های ازن ژنراتور) که در زمینه تصفیه هوا کاربرد دارد. همانطور که کمی قبل تر به آن اشاره شد، دستگاه‌های تولید یون منفی علاوه بر تصفیه هوا، تأثیر شگرفی بر روی اخلاق و روحیات افراد دارند. به همین دلیل است که استفاده از این دستگاه‌ها نسبت به دستگاه‌های دیگر بسیار بیشتر شده است. در ادامه، برخی از مزایای مهم دستگاه تولید یون منفی را معرفی و بررسی خواهیم کرد.
از بین بردن انواع آلاینده‌های هوا
یون منفی ساز، توانایی از بین بردن انواع گوناگونی از آلاینده‌ها و آلودگیهای موجود در هوای تحت تنفس را دارند. این دستگاه‌ها، نه تنها می توانند ذرات گرد و غبار را از هوا حذف کنند، بلکه می توانند ذرات ریز تری از جمله باکتری ها و همچنین ویروسهای بیماری زا را نیز حذف کنند. این ویژگی، سبب می‌شود که قسمت قابل توجهی از آلاینده‌های موجود حذف شوند و دیگر نیازی به نگرانی درباره هوای تصفیه شده وجود نداشته باشد. البته لازم به ذکر است دستگاه‌های تولید یون منفی، تمام آلاینده‌های موجود در هوا را نمی توانند از بین ببرند.
استفاده از انرژی الکتریکی
تمام دستگاه‌های تولید کننده منفی یون، با استفاده از انرژی الکتریکی کار می‌کنند. انرژی الکتریکی، امروزه به عنوان یکی از رایج ترین منابع انرژی شناخته می‌شود و به راحتی در بسیاری از مناطق جهان در دسترس است. از سوی دیگر، استفاده از انرژی الکتریکی، سبب ایجاد ردپای سنگین زیست محیطی نخواهد شد. استفاده از انرژی الکتریکی هم به صورت برق کشی شهری ممکن است و هم می توان از باتری استفاده کرد. برخی از دستگاه‌های تولید یون منفی، با استفاده از سیستم برق شهری کار می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به صورت قابل حمل طراحی شده اند و از باتری برای تأمین انرژی استفاده می‌کنند.
کاهش استرس
وجود یونهای منفی در هوا، تأثیر شگرفی بر روی رفتار و همچنین روان انسان ها دارد. یون ساز می توانند به میزان قابل توجهی استرس انسان را کاهش دهند. وجود یونهای منفی در مناطقی از جمله لب دریا، جنگل ها و… سبب کاهش استرس خواهد شد. این در حالی است که در مناطق شهری امروزه از مراکز طبیعی تولید یونهای منفی دور هستند و معمولا مردمی که در این شهر ها زندگی می‌کنند، استرس بیشتری را تجربه می‌کنند. این دستگاه، یک منبع مصنوعی برای تولید یون منفی شناخته می‌شود و میزان استرس را در شهرهای شلوغ کاهش خواهد داد.
پیشگیری از بیماریهای گوناگون
بسیاری از بیماریهای واگیر دار که انسان ها را درگیر می‌کنند، با استفاده از هوا، از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. برخی از این بیماری ها بسیار خطرناک هستند و سلامت انسان را به شکلی جدی تهدید می‌کنند. دستگاه‌های یون ساز منفی، با جدا کردن باکتری ها و ویروسهایی که در هوا معلق هستند، می توانند ابتلا به بیماریهایی که از طریق هوا منتقل می‌شوند را به شکل قابل توجهی کاهش دهند. لازم به ذکر است که برخی از این باکتری ها و ویروس ها، به ذرات گرد و غبار چسبیده اند و با جدا شدن این ذرات از هوا، عوامل بیماری زا نیز از هوا جدا خواهند شد.
بهبود کیفیت هوا
کیفیت هوای تنفسی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. امروزه در بسیاری از مناطق جهان، وجود ریزگردها و ذرات گرد و غبار سبب شده است که کیفیت هوا بسیار کاهش پیدا کند و حتی در برخی از مواقع، تنفس سخت یا حتی غیر ممکن شود. در چنین شرایطی، استفاده از دستگاه‌های تولید کننده یون منفی در مناطق بسته، شرایط را برای تنفس انسان بسیار راحت تر می‌کند. این دستگاه‌ها شرایط زندگی را در مناطقی که از وجود ریزگردها رنج می برند، بسیار مؤثر واقع می‌شوند و کیفیت هوای تنفسی را در مناطق بسته بهبود می بخشند.
تنظیم و بهبود کیفیت خواب
خواب، از جمله مهم ترین مواردی است که در سلامت انسان تأثیر دارد. افرادی که نمی توانند خواب با کیفیت و کافی داشته باشند، معمولا دچار بی حوصلگی می‌شوند و روحیه شادابی ندارند. از سوی دیگر، خواب ناکافی سلامت بدن را نیز به خطر خواهد انداخت. استفاده از دستگاه تولید یون منفی در اتاق خواب، سبب بهبود کیفیت هوای تنفسی و همچنین افزایش یونهای منفی خواهد شد. یونهای منفی، به تنهایی سبب کاهش استرس و همچنین کاهش فشار خون خواهند شد. این عوامل، دست به دست یکدیگر می دهند تا فرد خواب با کیفیتی را تجربه کند و زمانبندی خواب او تنظیم شود.
استفاده آسان و به دور از پیچیدگی
با توجه به گفته‌های قبلی، مشخص شد که این دستگاه با استفاده از فرآیند یونیزاسیون سبب تولید یونهای منفی می‌شود. با این وجود که فرآیند یونیزاسیون، پدیده ای به نسبت پیچیده است، اما این امر سبب دشواری در استفاده از این دستگاه‌ها نخواهد شد. برای استفاده از این محصول، تنها کافی است که آن را به منبع برق متصل کنید تا انرژی الکتریکی آن فراهم شود. طرز کار با این دستگاه‌ها بسیار راحت است و نیازی به هیچگونه تخصص ندارد. لازم به ذکر است که برخی دیگر از دستگاه‌های تولید یون منفی، با استفاده از باتری کار می‌کنند و قابل حمل هستند.
معایب دستگاه تولید یون منفی
همانطور که کمی قبل تر به آن اشاره کردیم، دستگاه‌های تولید یون منفی دارای مزایای بسیار زیادی هستند و از این رو، کاربرد گسترده ای در مناطق و محیطهای گوناگون دارند. این در حالی است که، می توانند معایبی نیز داشته باشند و در موارد نادری، استفاده از آن ها توصیه نشود. شناخت معایب این دستگاه‌ها، باعث می‌شود که استفاده از آن ها به شکلی کنترل شده انجام شود. البته لازم به ذکر است که استفاده از این محصول، محدودیتهای بسیار زیادی ندارد و مزایای استفاده از آن بیشتر است. در ادامه، بعضی از معایب مهم دستگاه‌های تولید یون منفی را مورد بررسی قرار می دهیم.
نیازمندی به انرژی
با این وجود که دستگاه تولید یون منفی از انرژی الکتریکی استفاده می‌کند، اما لازم به ذکر است که انرژی الکتریکی در تمام مناطق جهان در دسترس نیست و ممکن است در برخی از مناطق، دسترسی به این انرژی ممکن نباشد. همچنین، قطع شدن برق سبب می‌شود که این دستگاه‌ها دیگر توانایی کار کردن نداشته باشند و نتوانند یونهای منفی تولید کنند. دستگاه‌های که با استفاده از باتری کار می‌کنند، در واحد زمان انرژی بالایی مصرف می‌کنند و نیاز است که باتری آن ها در بازه‌های زمانی به نسبت کوتاه تعویض شوند.
ایجاد حساسیت در بعضی افراد
معمولا بسیاری از افراد هنگام دریافت یونهای منفی از هوای تنفسی، احساس سرخوشی و شادابی بیشتری خواهند کرد. این در حالی است که در مواقع نادر، ممکن است افراد به یونهای منفی موجود در هوا واکنش نشان دهند و دچار مشکل شوند. تحقیقات نشان داده اند که عده کمی از افراد هنگام استفاده از دستگاه تولید یون منفی ساز، با مشکل مواجه می‌شوند و نه تنها وجود یون منفی در هوا سبب شادابی و کاهش استرس آن ها نمی‌شود، بلکه باعث ایجاد علائمی همچون تنگی نفس، استرس، بالا رفتن فشار خون و… در آن ها خواهد شد. از این رو، بهتر است که علائم مضر هنگام استفاده از دستگاه تولید یون منفی شناسایی شوند.
مصرف بالای انرژی
نسخه‌های بزرگ دستگاه تولید یون منفی که می توانند حجم بزرگی از هوای تنفسی را در واحد زمان تصفیه کنند، معمولا انرژی بیشتری مصرف می‌کنند. این دستگاه‌ها نمی توانند از باتری برای فعالیت استفاده کنند و تنها با استفاده از برق شهری کار می‌کنند. روشن بودن این دستگاه‌ها به صورت پیوسته می تواند انرژی بسیار زیادی را مصرف کند. برای کاهش مصرف انرژی، بهتر است که این دستگاه‌ها تنها در زمانی استفاده شوند که فردی در محل حضور داشته باشد. در غیر این صورت، انرژی به نسبت زیادی هدر خواهد رفت و هزینه‌ها بیشتر خواهند شد.
عدم کاربرد در فضاهای باز
استفاده از دستگاه‌های تولید کننده یون منفی در فضاهای باز، کارکرد مناسبی ندارد و حتی در برخی از موارد ممکن نیست. همانطور که حضور یونهای منفی در هوا سبب از بین رفتن ذراتی مانند گرد و غبار با بار مثبت می‌شود، وجود آلاینده‌های فراوان با بار مثبت نیز سبب کاهش یونهای منفی تولید شده توسط دستگاه و در نتیجه، کاهش چشمگیر کارکرد و عملکرد دستگاه خواهد شد. با توجه به این نکته، استفاده از دستگاه‌های تولید یون منفی در فضاهای باز پیشنهاد نمی‌شود و تنها مصرف انرژی را بالا تر خواهد برد.
امروزه استفاده از یون ساز منفی به شکل قابل توجه و معنی داری افزایش پیدا کرده است. همانطور که در این متن خواندید، این دستگاه‌ها علاوه بر تصفیه کردن هوای تنفسی و کاهش آلاینده‌های موجود در آن، می توانند در حالت روانی و میزان شادابی افراد نیز مؤثر باشند و عملکرد انسان را در فعالیتهای گوناگون افزایش دهند. مزایای استفاده از این دستگاه به اندازه ای است که کاربرد آن روز به روز در مراکز گوناگون و حتی منازل رو به افزایش است. همچنین مدلهای گوناگون از دستگاه تولید یون منفی، سبب می‌شود که استفاده از آن ها در فضاهای متفاوت ممکن باشد.
قیمت دستگاه یون ساز منفی
اگر قصد خرید دستگاه تصفیه هوا با تکنولوژی یون منفی را دارید قطعا اطلاع از قیمت انواع آن و تفاوتهایشان برایتان مهم خواهد بود. اولین پارامتر در تعیین قیمت دستگاه یون ساز منفی ظرفیت آن خواهد بود که سه شاخص اندازه محیط، میزان آلایندگی و نوع آن مهمترین پارامترهای تعیین ظرفیت این دستگاه خواهند بود. برای دریافت راهنمایی در این زمینه حتما با کارشناسان ناب زیست تماس بگیرید.
دومین شاخص برای تعیین قیمت دستگاه تولید یون منفی کیفیت قطعاتی است که در ساخت آن مورد استفاده قرار گرفته اند. در حال حاضر بیشترین قیمت مربوط به برند لایفا ایر با مانیتور هوشمند با قیمت حدودا 25 میلیون تومان و ارزان ترین آن متعلق به دستگاه یون یاز منفی بیسوس با قیمت حدودا 200 هزار تومان خواهود بود.
