دریچه منهول | درب منهول

دریچه منهول یا دهانه آدم رو (درب منهول) عبارت است از دریچه ای گرد یا مربع که بر روی انواع منهولهای فاضلابی، مخابراتی و برق جهت جلوگیری از سقوط افراد و اجرام به داخل گودالهای تاسیسات استفاده می‌گردد. یکی دیگر از کاربردهای آنها دسترسی جهت بازدید از داخل انواع آدمروها می باشد که مدلهای قفل دار، ساده و آبرو را شامل می‌گردد.

منهول به معنی آدم رو برای دسترسی به انشعابات فاضلابی و مخابراتی استفاده میگردد. این محصول از جنسهای مختلفی تولید میشود و کاربرد فراوانی در سیستم‌های شهری و روستایی دارد. دریچه منهول جهت استفاده بر روی منهول‌هایی که سیستمهای فاضلاب، آبرسانی و کابل کشی و… را در بر میگیرند مورد استفاده قرار می گیرد.

دریچه منهول چیست؟

به مجموعه قاب دور و درب روی گودال آدمرو دریچه منهول گفته می شود. جنس فریم دور دریچه در اغلب موارد سیمانی، کامپوزیت و یا چدنی بوده و جنس درب وسط آن می تواند پلیمری یا کوپلیمری، کامپوزیت، نانوکامپوزیت، چدن داکتیل و خاکستری، بتنی یا فلزی باشد.

بمنظور انتخاب بهترین مدل درب منهول؛ اول باید مقاومت به لحاظ میزان باربری دریچه مشخص شود. اینکه انسان یا حیوانات و یا وسائط نقلیه با چه وزنی از روی دریچه عبور میکند بررسی شده، سپس دقت گردد جنسی انتخاب کنیم که با پساب جاری در منهول واکنش نشان ندهد.

در مرحله بعد گرد بودن یا مربع بودن دریچه بررسی شود که کدام مدل با محیط همخوانی بیشتری دارد یا اگر کاربرد خاصی مد نظر است و قرار است تجهیزات خاص با ابعاد مشخص از درب منهول رد شده و به داخل گودال آدم رو وارد شود، به حداکثر محیط بیرونی آن تجهیزات دقت کنیم. یادمان باشد بدلیل امکان سرقت دریچه‌های منهول چدن داکتیل از آنها در محیط‌های عمومی استفاده نکنیم.

درب منهول روی قاب فلزی و یا کامپوزیت قرار می گیرد. پایه و پوشش گاهی اوقات “قالب” نامیده می‌شود، زیرا آنها معمولاً توسط یک فرآیند ریخته گری، به طور معمول تکنیک‌های ریخته گری ماسه ساخته می‌شوند. روی درپوش ها معمولاً سوراخی در نظر گرفته می‌شود که یک ابزار دستگیره قلاب برای بلند کردن آنها درج شده است. سوراخ‌های انتخابی را می توان برای یک درب ضد آب تر مخفی کرد.

از قلاب معمولاً برای بلند کردن آنها استفاده می‌شود. هر چند برای بلند کردن دریچه‌های منهول از ابزارهای دیگر از جمله الکترومغناطیس نیز می توان استفاده کرد.

علیرغم وزن بالای این دریچه‌ها مخصوصا نمونه‌های چدنی، پوشش‌های منهول گاهی اوقات برای فروش مجدد به عنوان قراضه به خصوص هنگام افزایش قیمت فلز به سرقت می رود.

درب‌های منهول ممکن است علامت گذاری شود تا مشخص شود چه نوع خدماتی در زیر آنها وجود دارد و چه گروهی آن خدمات را پشتیبانی می‌کند. مانند سیستم آب محلی، شرکت ارتباطات از راه دور، خدمات مترو یا قطار یا شرکت گاز طبیعی.

کاربردهای درب منهول

دريچه منهول بر طبق شرکت کارفرما (آب و فاضلاب، مخابرات، گاز و برق) و بر اساس محل نصب (پياده رو، خيابان، اتوبان بين شهري و درون شهري و فرودگاهي) و نيز لوگوی شرکتهاي مجری و پيمانکار در اندازه‌ها و کلاس هاي متفاوتي ساخته مي شود. کاربرد هر کدام از آنها در هر قسمت از شهر متفاوت می‌باشد. همچنين چهار گوش بودن و دايره ای بودن هم تقسيم مي شوند که هر کدام نيز سايز و اندازه خود را دارد ولی ابعاد 60 سانتيمتری و 80 سانتيمتري از همه پر رونق تر است.

اين پوشش در مکان هايی مانند اتاق بازرسی براي فاضلاب، شهرداری، کابل کشی برق زيرزميني، کابل کشي مخابرات و تاسيسات آب، گاز و نفت به کار مي روند. همچنين مي تواند ظاهر باغها و خيابانها را زيبا سازد.

بخش ورودی منهول را که شامل قاب و درپوش است و بر روی سطح زمین قرار می‌گیرد، دریچه می‌گویند. دریچه‌های منهول از جنس چدن، کامپوزیت و یا پلیمر ساخته می‌شوند.

دریچه‌ها معمولا دارای حفره‌هایی می‌باشند که معمولا از وارد کردن قلاب‌های دسته دار به درون آن ها برای بلند کردن دریچه استفاده می‌شود. این حفره‌ها می توانند به منظور آب بندی یا مجرای عبور نور به درون منهول نیز به کارروند.

از کاربرد‌های دیگر دریچه منهول جدا از ایجاد قابلیت دسترسی به منهول، جمع آوری آب‌های سطح زمین و انتقال این آب ها به سیستم‌های فاضلابی شهری می‌باشد. این نوع دریچه‌ها را بیشتر شهرداری ها مورد استفاده قرار می‌دهند و یا زمانی در محیط‌های غیر صنعتی و خیابان استفاده می‌شود که از سیستم‌های چاه فاضلاب و یا سیستم سپتیک تانک بخواهند استفاده نمایند.

انواع دریچه منهول

برای دسترسی به تاسیسات زیر زمینی در سطح زمین از دریچه‌هایی که از جنس بتن، چدن،چدن بتن، پلی اتیلن و کامپوزیت و کامپوزیت بتن می‌باشد استفاده می‌گردد. استفاده از درب منهول بتنی و چدنی و یا حتی کامپوزیت باعث می‌شود آنها ارزان قیمت، قوی و سنگین باشند.

در مکانهای با ترافیک ماشین‌های سنگین از درب‌هایی استفاده می‌شود که معمولاً وزن آنها بیش از 113 کیلوگرم (249 پوند وزن) است. این وزن بالا باعث می‌شود در هنگام عبور و مرور از روی آنها، در جای خود محکم بمانند و باز کردن آنها برای افراد غیرمجاز و بدون ابزار مناسب برای خرابکاری در تاسیسات زیربنایی مشکل ایجاد می‌کند. از سایر کاربردهای درب منهول می توان به انتقال آب باران سطوح و معابر به سیستم فاضلاب اشاره نمود.

دریچه منهول ممکن است از پلاستیک تقویت شده با شیشه یا سایر مواد کامپوزیت (به ویژه در اروپا، یا جایی که سرقت پوشش مورد نگرانی است) ساخته شود. به دلیل قانون محدود کردن وزنهای قابل قبول دستی در جهان، اروپا شاهد حرکت به سمت سبک تر کردن وزن مواد کامپوزیت درب منهول که دارای مزایای مقاومت در برابر لغزش بیشتر و خاصیت عایق الکتریکی هستند، می‌باشد.

دریچه منهول پلی اتیلن

دریچه منهول پلی اتیلن بعنوان دریچه فاضلاب و دریچه آبرو بر روی منهول‌هایی که سیستم فاضلاب، کابل کشی و سیستم‌های آبرسانی و… مورد استفاده قرار میگیرد. ابعاد این مدل از دریچه‌های منهول با توجه به نوع نیاز مکان و نوع درخواست مشتری قابل تولید میباشد.

درب منهول پلی اتیلن سخت است و در عین سختی با مقاومت بسیار خوبی همراه است. این محصول عمر طولانی و وزن سبکی دارد و نسبت به دیگر مدلها از نصب آسان تری برخوردار است. این نوع دریچه از مقاومت بالایی در برابر مواد اسیدی و بسیاری از ترکیبات عالی است. به همین دلیل نفوذ سولفیدهیدروژن، اسید سولفوریک و دیگر مواد شیمیایی مضر در آنها رخ نمیدهد.

سولفولید هیدروژن در فاضلاب‌های بهداشتی علت اصلی خوردگی می‌باشد، زیرا به اسید سولفوریک تبدیل می‌شود. این ماده شیمیایی به بتن حمله می‌کند و در نهایت منهول‌های بتنی و لوله‌های بتنی را از بین می برند. اما پلی اتیلن در برابر مواد اسیدی مقاومت کافی دارد.

این مواد به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و گاز‌های خورنده H2SO2 یا همان اسید سولفوریک یکی از بهترین گزینه‌ها برای استفاده در مکان‌های صنعتی و فاضلاب‌های صنعتی میباشد.

از معایب دریچه منهول پلی اتیلن میتوان به سبک بودن آن اشاره کرد. به همین دلیل اگر از آنها در اتوبان ها یا آزادراه‌ها استفاده شود ممکن است وقتی خودرو ها با سرعت بالا از آن عبور میکنند باعث بلند شدن و حرکت آنها شود. در عین حال وزن پایین تر آنها یک مزیت نیز محسوب میشود. درب‌های منهول پلی اتیلنی به دلیل وزن مناسبشان قابلیت جابجایی بسیار بهتری دارند.

دریچه منهول پلیمری و کوپلیمری

دریچه منهول پلیمری یا کوپلیمری، دریچه‌ای است که از مواد پلیمری یا کوپلیمری ساخته شده است. مواد پلیمری و کوپلیمری، موادی مصنوعی هستند که از ترکیب مولکول‌های کوچکتر به نام مونومر تشکیل می‌شوند. این دریچه‌ها معمولاً از مواد پلیمری خاصی ساخته می‌شوند که برای مقاومت در برابر مواد شیمیایی یا شرایط خاص محیطی مناسب هستند.

مزایای درب منهول پلیمری

دریچه‌های پلیمری یا کوپلیمری، مزایای زیادی نسبت به دریچه‌های فلزی یا بتنی دارد. این مزایا عبارتند از:

• وزن سبک: دریچه‌های پلیمری یا کوپلیمری بسیار سبک‌تر از دریچه‌های فلزی یا بتنی هستند. این امر باعث می‌شود که نصب و حمل آنها آسان‌تر باشد. برای مثال، یک دریچه منهول پلیمری با قطر 60 سانتی‌متر و ضخامت 10 سانتی‌متر، حدود 25 کیلوگرم وزن دارد، در حالی که یک دریچه منهول بتنی با قطر و ضخامت مشابه، حدود 150 کیلوگرم وزن دارد.
• مقاومت در برابر خوردگی: این دریچه ها در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاوم هستند. این امر باعث می‌شود که عمر آنها طولانی‌تر باشد. به عنوان مثال، دریچه‌های پلیمری یا کوپلیمری می‌توانند در مناطقی که دارای آب و هوای مرطوب یا دارای مواد شیمیایی خورنده هستند، استفاده شوند.
• مقاومت در برابر مواد شیمیایی: این درب های منهول در برابر مواد شیمیایی مقاوم هستند. این امر باعث می‌شود که برای کاربردهای صنعتی مناسب باشند. به عنوان مثال می‌توانند در فاضلاب‌های صنعتی یا در سیستم‌های آبیاری که حاوی مواد شیمیایی هستند، استفاده شوند.
• قیمت مناسب: نسبت به دریچه‌های فلزی یا بتنی، قیمت مناسب‌تری دارند.

کاربرد دریچه های منهول کوپلیمری

دریچه‌های پلیمری یا کوپلیمری در انواع مختلف و با کاربردهای مختلف تولید می‌شوند. برخی از انواع رایج استفاده از آنها عبارتند از:

• ترافیکی: این نوع دریچه برای استفاده در مناطق پرتردد ساخته شده است. دریچه‌های ترافیکی معمولاً از مواد پلیمری تقویت‌شده با الیاف ساخته می‌شوند تا در برابر وزن و تردد وسایل نقلیه مقاوم باشند.
• غیر ترافیکی: این نوع درب های آدم رو برای استفاده در مناطق کم‌تردد ساخته شده است. دریچه‌های غیر ترافیکی معمولاً از مواد پلیمری معمولی ساخته می‌شوند.
• تاسیسات: این نوع دریچه برای کاربردهای خاص مانند دریچه‌های منهول گاز یا دریچه‌های منهول فاضلاب ساخته شده است.

دریچه‌ منهول نانوکامپوزیت

این دریچه‌ های منهول است که از مواد نانوکامپوزیت ساخته میشوند. نانوکامپوزیت‌ها ترکیبی از مواد طبیعی یا مصنوعی هستند که در آن ذرات نانو به عنوان تقویت‌کننده استفاده می‌شوند. این ذرات نانو می‌توانند خواص مکانیکی، شیمیایی، یا حرارتی مواد را بهبود بخشند. در ایران، تولید درب های منهول نانو کامپوزیت در سال‌های اخیر با سرعت زیادی افزایش یافته است. این امر به دلیل مزایای متعدد این دریچه‌ها و همچنین نیاز روزافزون به استفاده از آنها در پروژه‌های مختلف است.

مزایای درب‌های منهول نانو کامپوزیت

دریچه‌های منهول نانوکامپوزیت دارای مزایای متعددی نسبت به سایر انواع دریچه‌های منهول هستند. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاومت بالا در برابر خوردگی: در برابر خوردگی ناشی از مواد شیمیایی، آب، و نمک بسیار مقاوم هستند. این امر باعث می‌شود که این دریچه‌ها برای استفاده در محیط‌های خورنده مانند فاضلاب، مخابرات، و برق مناسب باشند.
• وزن سبک: نسبت به سایر انواع دریچه‌های منهول وزن کمتری دارند. این امر باعث می‌شود که حمل و نصب این دریچه‌ها آسان‌تر باشد.
• ضریب سایش پایین:  دارای ضریب سایش پایینی هستند. این امر باعث می‌شود که این دریچه‌ها برای استفاده در مناطقی که تردد وسایل نقلیه زیاد است مناسب باشند.
• قابلیت تولید در رنگ‌های مختلف: دریچه‌های آدم رو نانوکامپوزیت را می‌توان در رنگ‌های مختلف تولید کرد. این امر باعث می‌شود که این دریچه‌ها با محیط اطراف خود هماهنگ باشند.

کاربردهای درب منهول نانوکامپوزیت

دریچه‌های منهول نانوکامپوزیت کاربردهای مختلفی دارند. از جمله این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سیستم‌های فاضلاب شهری: به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و مواد شیمیایی، برای استفاده در سیستم‌های فاضلاب شهری بسیار مناسب هستند. این دریچه‌ها می‌توانند در برابر مواد شیمیایی موجود در فاضلاب شهری مانند سولفید هیدروژن، اسید، و قلیا از خود مقاومت نشان دهند.
• خطوط انتقال برق و مخابرات: به دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه، برای استفاده در خطوط انتقال برق و مخابرات بسیار مناسب هستند. این دریچه‌ها می‌توانند در برابر ضربات ناشی از تردد وسایل نقلیه و سایر عوامل محیطی از خود مقاومت نشان دهند.
• مخازن زیرزمینی: به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، برای استفاده در مخازن زیرزمینی بسیار مناسب هستند. این دریچه‌ها می‌توانند در برابر فشار ناشی از وزن خاک و سایر عوامل محیطی از خود مقاومت نشان دهند.
• پارک‌ها، پیاده‌روها، و سایر فضاهای عمومی: به دلیل وزن سبک و ضریب سایش پایین، برای استفاده در پارک‌ها، پیاده‌روها، و سایر فضاهای عمومی بسیار مناسب هستند. این دریچه‌ها می‌توانند در برابر تردد افراد و وسایل نقلیه از خود مقاومت نشان دهند.

دریچه منهول چدنی

دریچه منهول چدنی در خطوط آبرسانی و جمع آوری فاضلاب به منظور دسترسی به شبکه انتقال، دسترسی به شیرهای کنترلی، لوله‌های جمع آوری فاضلاب و آب، مخابراتی و یا گاز استفاده میشود. همچنین در بخشهایی از شبکه فضاهای دسترسی مانند اتاقک‌های شیر یا منهول‌های بازدید شبکه ایجاد می‌شوند، که بر روی این منهول‌ها دریچه‌های بازدید ساخته میشود.

با توجه به اینکه این دریچه‌ها در مکان‌های مختلفی همچون خیابان ها و جاده‌ها نیز نصب می‌گردند، پس باید به تناسب محل نصب، دارای استحکام و تحمل فشار لازم باشند. دریچه منهول از جنس چدن به طور معمول بین 70 تا 300+ کیلوگرم وزن دارد.

دریچه منهول چدنی بعد از آزمون های درج شده در استاندارد و قرار گرفتن در محل استفاده بر خلاف سایر نمونه‌ها به هیچ وجه دچار خستگی نمی گردند. به همین دلیل استفاده از دریچه های کامپوزیتی در مناطقی با عبور خودرو خطر آفرین می باشد. دریچه منهول چدنی در انواع آب و هوا دارای عمر بسیار طولانی بوده ولی دریچه های کامپوزیتی عمر محدودی در آب و هوای مختلف دارند.

دریچه منهول چدنی امروزه از پرکاربردترین دریچه ها بوده و از مقاومت و وزن بسیار بالایی برخوردار است. دلیل وزن بالای انها آلیاژی است که در ساخت آنها به کار رفته است.

درب منهول چدن بتن پلیمر

پوشش درب این نوع دریچه از الیاف پلیمری و چدن خاکستری بهمراه بتن مسلح با آرماتور می‌باشد. در دریچه چدن بتن پلیمر برای حفاظت و مقاومت در برابر اسید خورنده مثل اسید سولفوریک (H2SO4) که بصورت گاز متصاعد می‌شود، از یک پوشش قیر مانند که بصورت دولایه روی هم استفاده شده است که راهکار خوبی برای جلوگیری از آسیب پذیری در برابر خوردگی و فرسایش دارد.

اما بعلت استفاده از بتن مسلح دانه شنی مقاومت کافی در برابر نفوذ یون کلر و واکنش‌های سولفاتی ندارد. حتی دانه شنی بودن این که آب بسیار بالایی را به خود جذب می‌کند باعث شده در برابر فرآیند‌های انجماد و ذوب مقاومت مناسبی نداشته باشد و پتاسیل آسیب پذیری در مقابل این عوامل را دارد.

برای باز و بسته کردن این دریچه بایستی از آچار و ابزارآلات بخصوصی استفاده نمود چراکه وزن این دریچه سنگین بوده و چیزی در حدود 75 کیلوگرم می‌باشد. مشکل دیگری که برای بستن و باز کردن دریچه مذکور پیش می آید، بدلیل پایین بودن دقت در ساخت دریچه باعث شده اصطکاکی بین فریم و نوار دور درب دریچه ایجاد شود و این عمل را به مراتب دشوارتر نماید.

زیرا سطح رویه این دریچه تخت نبوده و به شکل محدب است و بدلیل صاف بودن و نداشتن برجستگی‌های لازم باعث شده سطحی مناسب برای اصطکاک ایجاد ننماید. لوگوی مندرج در روی این دریچه بدلیل اینکه در حالت خمیری انجام می‌شود، به مرور زمان کیفیت لولگو پایین آمده و نقوش مندرج بدرستی قابل شناسایی نخواهد بود.

درب منهول چدن داکتیل

این دریچه‌ها از جنس چدن داکتیل ساخته می‌شوند که نوع خاصی از چدن است که دارای ساختار کریستالی کروی است. این ساختار باعث استحکام و مقاومت بالای چدن داکتیل در برابر ضربه، فشار و خوردگی می‌شود. این درب های منهول در سایزهای مختلف و با تحمل بارهای مختلف طراحی و تولید می‌شوند. در تولید این دریچه هیچ گونه تنوع رنگی نداریم.

قابل بازیافت بودن این دریچه باعث شده با محیط زیست سازگار بوده و در صورت فرسایش به طبیعت بازخواهد گشت. همچنین در مقابل نور مستقیم خورشید، انواع اسیدها و یون کلر مقاوم بوده ولی در برابر رطوبت عملکرد خوبی نداشته و زنگ میزند. در صورت مدفون شدن در زمین با دستگاه فلزیاب براحتی قابل شناسایی می باشد.

از مزایای دریچه‌های منهول چدن داکتیل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استحکام و مقاومت بالا در برابر ضربه، فشار و خوردگی
• وزن سبک‌تر نسبت به دریچه‌های چدن خاکستری
• قابلیت تولید در انواع مختلف و با تحمل بارهای مختلف

شاید مهمترین ایراد آنها را بتوان در قیمت بالا آنها جستجو کرد.

دریچه منهول چدن خاکستری

درب این دریچه و طوقه اطراف آن از جنس چدن خاکستری می باشد. این دریچه در مقابل ضربات ناشی از محیط مقاوم بوده و در تماس با گازهای خورنده از جمله اسید سولفوریک (H2SO4) مقاومت بالایی دارد. در برابر واکنش های سولفاتی و نفوذ یون کلر که باعث خوردگی می گردد نیز مقاوم است. سطح تخت رویه دریچه برجسته بوده و به راحتی می تواند اصطکاک کافی را تامین نماید. کیفیت لوگوی دریچه چدن خاکستری پایین بوده و مندرجات منقوش در سطح بیرونی آن براحتی قابل تشخیص نیست.

دریچه منهول چدن خاکستری در برابر رطوبت هوا عملکرد مناسبی نداشته و دچار زنگ زدگی می شود. آنها در معرض نور خورشید در برابر اشعه خورشید مقاوم بوده و هیچ فرسودگی و یا سوختگی در اثر تابش مستقیم خورشید نخواهد داشت. همچنین فصول سرد امکان انجماد وجود ندارد و در فصول گرم هم احتمال دفرمه شدن نخواهیم داشت.

یکی از مشخصه نامطلوب این دریچه، وزن سنگین دریچه مذکور است که حتی برای باز کردن درب دریچه نیازمند استفاده از ابزارآلات خاص و آچار مخصوص اینکار خواهیم بود. همچنین بدلیل قابل بازیافت بودن احتمال سرقت آنها وجود دارد.

دریچه منهول کامپوزیت

دریچه منهول کامپوزیت در سیستم‌های فاضلاب صنعتی و فاضلاب خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به استفاده روز افزون از محصولات کامپوزیتی در صنایع مختلف در جهان، منهول‌های کامپوزیت جایگزین مناسبی برای منهول‌های بتنی و یا سایر مدل‌های ساخته شده با مصالح بنایی می‌باشد. درب منهول کامپوزیت بواسطه خواص مکانیکی منحصر بفرد خود به انتخاب اصلی پیمانکاران و مشاوران تبدیل شده است و در اکثر پروژه‌های انتقال فاضلاب از آنها استفاده میشود.

ابعاد دریچه منهول کامپوزیت که در شرکت ناب زیست تولید می‌گردد با توجه به درخواست مشتریان قابل تولید می‌باشد. ابعاد این دریچه‌ها از قطر ۲۰ سانتی متر شروع شده و تا یک متر ادامه دارد. برحسب نوع پروژه و شکل منهول میتواند مربع، دایره یا مستطیل باشد، و برحسب محل مورد استفاده کلاس بندی میگردد.

برای پیاده روها محل عبور دوچرخه و عابر پیاده کلاس A15 تحمل بار ۱.۵ تن؛ حاشیه خیابانها محل عبور موتور و عابر پیاده کلاس B125 تحمل بار ۱۲.۵ تن؛ خیابان شهری محل عبور ماشین‌های سبک سواری و حاشیه جاده‌ها کلاس C250 تحمل بار ۲۵ تن؛ جاده‌ها محل عبور ماشین‌های سنگین کلاس D400 تحمل بار ۴۰ تن ؛ باند فرودگاه و اسکله‌ها کلاس F600 تحمل بار ۶۰ تن میباشد.

مدل کامپوزیت با موادی تشکیل شده که شامل حداقل دو جزء یا اجزای بیشتر می باشد. این اجزای متفاوت معمولاً به عنوان ماتریس و تقویت کننده ها طبقه بندی می شوند. مواد می توانند پلاستیکی یا پلیمری، فلزی یا سرامیکی باشند و تقویت کننده ها فایبر هستند. اگر کامپوزیت ها از فایبر تقویت شده باشند، آن را FRP می گویند و این فیبر می تواند شیشه، کربن، آرامید و غیره باشد. اگر فیبر تقویت شده شیشه ای باشد، کامپوزیت به عنوان پلاستیک تقویت شده با شیشه (GRP) گفته می شود.

مدلهای سنتی درب های منهول از چدن ساخته شده است که از اواسط قرن بیستم به دلیل دوام و استحکام فشاری بالا، بعنوان پوشش منهول و فریم استفاده شده است. بمنظور تولید درب منهول چدنی، آهن ذوب شده و سپس ریخته گری می شود و درون قالب ریخته می شود. وزن دریچه منهول چدنی می تواند به اندازه 135 کیلوگرم باشد.

این روزها سرپوش های چدنی سرقت می شود. سرقت از روکش های چدن قراضه یک تجارت سودآور برای سارقان است. حتی با نادیده گرفتن ضرر و زیانی که بابت دزدیده شدن درب های منهول چدنی به شهرداری ها و شرکت ها وارد می شود از بابت ایمنی نیز بعد از به سرقت رفتن این دریچه ها هر لحظه ممکن است وسایل نقلیه، افراد یا حیوانات در سوراخ فرو بروند و مجروح شوند.

دریچه های کامپوزیتی دارای مقدار ضایعات صفر بوده و بدلیل بی ارزش بوده قراضه های آن، سرقت آنها را از بین می برد و استفاده از آن را برای مدت بسیار طولانی بسیار مطمئن می کند.

وزن دریچه های منهول کامپوزیت 63% تا 85% کمتر از چدن ساخته شده و باعث کاهش آسیبهای وارده به  کارگران مسئول بازدید و نگهداری تاسیسات شهری می شوند. نوع چدنی ممکن است از جایشان خارج شده و به یک تهدید بزرگ برای خدمات شهری و بخش هایی که منهول را حفظ می کنند تبدیل می شود. استفاده از درب منهول کامپوزیت قفل دار کمک میکند این دریچه ها در طوفان، طغیان، وندال ها و حتی نیروی وارده حاصل از لاستیک کامیون ها از محل خود خارج نشوند. درپوش های منهول کامپوزیت در جایی که باید قرار داشته باشند، قرار می گیرند و در محلی قفل می شوند.

درپوش چدنی برای تمامی استفاده ها از همین ترکیب ساخته شده است و در نتیجه بمنظور استفاده در هر نوع باربری ممکن است برای بعضی از درب های منهول قابل تحمل نباشد.

پوشش های منهول کامپوزیت در نسخه های با ترافیک بالا دارای 30% تحمل وزن بیشتر از چدن هستند. درب منهول نوع چدنی بدلیل عدم آببند بودن، نشت دارد و کنترل کننده جریان آب اضافی فاضلاب و تصفیه خانه نخواهد بود. درپوش های منهول کامپوزیت می توانند باعث کاهش جریان ورودی و نفوذ در فاضلاب شوند.

مزایای دریچه منهول کامپوزیت

•  غیر قابل بازیافت
• وزن سبک
• مقاومت در برابر اشعه UV
• ضدخوردگی و پوسیدگی
• عایق بندی الکتریکی قابل استفاده در هر محیط آب و هوائی
• کنترل کردن بو جهت استفاده در محیط‌های حساس.
• دریچه منهول کامپوزیتی قیمت بسیار پایینی نسبت به بقیه دریچه‌ها دارد.
• درصد کمتر سرقت بدلیل بازیافتی نبودن مواد آن
• مقاوم بودن این دریچه‌ها در برابر فشار‌های بسیار سنگین
• عمر طولانی

معایب درب منهول کامپوزیت

درپوش‌های منهول معمولا از جنس چدن ساخته میشد اما به دلیل این که در سال‌های اخیر با بالا رفتن قیمت چدن و فرآورده‌های فلزی بالا رفته است بیشترین گزارشات سرقت این نوع از اتصالات گزارش می‌شود. برای حل این مشکل از دریچه‌های منهول بتنی و کامپوزیتی و بتن کامپوزیتی استفاده می‌شود. اما این نوع دریچه‌ها نیز بدون اشکال نیستند.

از مهمترین ایراداتی که این نوع دریچه‌ها دارند وزن زیاد در دریچه‌های بتنی و عدم مقاومت کافی بتن در شرایط کاری خاص می‌باشند. ولی دریچه منهول کامپوزیت این نقیصه را جبران کرده و با وزن کم خود و استحکام بالا و غیرقابل بازیافت بودن این امکان را میدهد که در انواع کلاسها در همه زمینه‌ها از آنها استفاده نمود.

انواع روشهای تولید دریچه منهول کامپوزیتی عبارتند از:

1. روش لایه گذاری دستی.
2. روش BMC: در روش BMC (bulk molding compound) مواد اولیه بصورت خمیری شکل درون قالب قرار میگیرد و الیاف تقویت کننده با طول ۱۰ تا ۱۵ میلیمتر به آن اضافه می‌شود.
3. روش SMC: در روش SMC (sheet molding compound) مواد اولیه ورقه ای که شامل فاز زمینه پلی استر غیر اشباع رزینی دما سخت می‌باشد به همراه فاز تقویت کننده الیاف شیشه و یا کربن با طول ۳۰ تا ۵۰ میلیمتر در داخل قالب با دمای مشخص قرار میگیرد و با اعمال فشار در زمان مشخص پخته می‌شود. محصول نهایی دارای ترکیبی از خواص ماده اولیه تشکیل دهنده ورقه و شکل قالب خواهد بود.
4. روش FRP: در روش FRP (fiber reinforced plasticc) فاز زمینه پلی استر غیر اشباع به همراه فاز تقویت کننده الیاف شیشه و یا کربن طولانی به همراه کوارتز و افزودنی در قسمتهای مختلفی از قالب قرار می گیرند و تحت فشار و دمای معین فشرده میگردند.

برای تولید دریچه‌های منهول غیر ترافیکی و نیمه ترافیکی از روش BMC و برای تولید دریچه‌های ترافیکی از روش SMC استفاده میگردد.

قیمت دریچه منهول

ارزان ترین نوع این محصول از جنس بتنی و گران ترین از نوع چدن داکتیل میباشد. بصورت کلی عواملی همچون سایز دریچه منهول و همچنین متریال و عناصر بکار رفته در تولید درب و همچنین بار ترافیکی دریچه تولیدی تاثیر مستقیم در قیمت این محصول دارند.

قیمت دریچه منهول تولیدی شرکت ناب زیست براساس نوع عنصر بکار رفته در آن (چدن، کامپوزیت، بتن کامپوزیت) و کلاس آن، متغیر میباشد که با بهترین کیفیت و استانداردهای موجود در سطح جهانی با مناسب ترین قیمت عرضه میگردد.

قیمت درب منهول = وزن درب ضربدر قیمت مواد اولیه + سود تولید کننده دریچه + هزینه‌های بالاسری تولید + هزینه حمل از محل کارخانه تا محل پروژه.

قیمت دریچه‌های قطر 60 سانتی متر از 180 هزارتومان برای دریچه پلی اتیلنی با قدرت 1.5 تن بدون قاب یا فریم آغاز و تا 1840000 تومان برای دریچه قطر 60 چدن داکتیل با وزن 90 تن مورد استفاده در فرودگاهها بهمراه قاب دور دریچه ادامه دارد.

برای استعلام قیمت درب منهول در انواع مختلف می توانید با شماره‌های شرکت ناب زیست تماس بگیرید و طی یک فرآیند مشاوره 5 دقیقه ای و محاسبه قیمت به عدد دقیق آن دست پیدا کنید.

کلاس بندی درب منهول

در یک کلاس بندی استاندارد دریچه‌های منهول را به صورت زیر میتوان تقسیم بندی کرد.

• کلاس A – با نیروی قابل تحمل 1.5 تن – پیاده رو ها.
• کلاس B – با نیروی قابل تحمل 12.5 تن – قابل استفاده در محل پارک خودروها و پیاده روهایی که خودرو به ندرت عبور می‌کند.
• کلاس C – با نیروی قابل تحمل 25 تن – محل‌هایی که نیم متر با خیابان فاصله ندارند.
• کلاس D – با نیروی قابل تحمل 40 تن – محل عبور خودروها – شانه محکم خاکی.
• کلاس E – با نیروی قابل تحمل 60 تن – بنادر و لنگرگاه‌ها.
• کلاس F – با نیروی قابل تحمل 90 تن – فرودگاه‌ها و باند‌های پرواز.

بصورت کلی دریچه‌های کلاس (A , B) 1و 2 غیرترافیکی، دریچه‌های کلاس (C) 3 نیمه ترافیکی و دریچه‌های کلاس 4 و 5و 6 (D ,E ,F) ترافیکی شناخته شده و طبقه بندی میگردند.

سایزبندی درب‌های منهول

• انواع دریچه منهول چهارگوش داخلی: 40×40 ، 60×60 ، 80×80 ، 70×50 ، 80×60 ، 100×60 ، 100×100.
• انواع درب منهول گرد: 20، 25، 32، 40، 47.5، 56، 59، 60، 62.5، 65، 80.
• دریچه منهول بیرون به بیرون: 25، 29، 36، 48، 55، 63، 68، 70، 74، 75، 94.
• دریچه بازشو: دریچه‌های بازشو یکطرفه فاضلابی در انواع منهول‌های فاضلابی شهری استفاده می‌گردد. برای جلوگیری از ورود حیوانات موذی از مسیر کانالها به ساختمان و همچنین جلوگیری از وارد شدن فاضلاب داخل منهول به لوله‌های فاضلابی ساختمان کاربرد دارد.

استانداردهای ساخت درپوش منهول

عموما در ساخت دریچه‌های منهول نکته کلیدی قابل توجه موادی است که در ساخت آن مورد استفاده قرار می گیرد که می بایست مواد مقاومی‌باشند. در ابتدایی ترین نوع دریچه‌ها که دریچه‌های چدنی هستند از الیاف pp، مکمل‌های بتن و… جهت مقاوم تر شدن دریچه استفاده می‌شود.

در واقع جنس ماده دریچه منهول است که مشخص می‌کند چه حجمی از بار را می تواند پوشش دهد. امروزه دریچه منهول مرکب به خاطر توانایی بالای آن و گستره زندگی بالاتر نسبت به پوشش چدن سنتی محبوبیت زیادی کسب کرده ‌است.

استاندارد ساخت دریچه‌ها استاندارد ملی به شماره EN124 می‌باشد. در این استاندارد مشخصه‌های ابعادی، مشخصات مواد اولیه در ساخت دریچه، رده‌های فشاری و نحوه آزمون و پذیرش دریچه‌ها بیان شده است.
شاخصه اصلی دریچه در این استاندارد، میزان تحمل فشار ذکر شده میباشد؛ بدین معنی که دریچه می تواند از مواد مختلفی (مانند چدن خاکستری، داکتیل و…) ساخته شود، اما در نهایت آزمون تحمل فشار است که رده فشاری دریچه منهول را تعیین می نماید.

فرآیند کنترل کیفیت و انجام آزمون کنترل کیفی در زمینه دریچه منهول چدنی در شرکت ناب زیست به ترتیب زیر انجام میپذیرد:

• نمونه گیری و کنترل کیفی مواد اولیه قبل از رسیدن به خط تولید توسط واحد آزمایشگاه انجام میگیرد. آزمون‌های مربوط شامل آزمون تعیین جنس و گرید چدن بر اساس استاندارد EN1561 توسط دستگاه‌های کالیبره و دقیق همانند دستگاه سختی سنجی، کوانتومتر، میکروسکوپ و دستگاه کشش، انجام شده و پس از تایید مرغوبیت، اجازه ورود به خط تولید صادر میگردد.
• کنترل و بازرسی ظاهری و ابعاد دریچه‌های منهول در ایستگاه‌های سوراخکاری؛ مونتاژ و رنگ؛ شات پلاست؛ تراشکاری که به وسیله ابزارهای اندازه گیری کالیبره صورت میگیرد.
• مراحل آزمون تحمل فشار بر روی دریچه‌های چدنی و حصول اطمینان از مطابقت کلاس تحمل فشار برابر استانداردهای ملی و بین المللی این دریچه‌ها.
• بکارگیری رنگ‌های اپوکسی با گواهینامه بهداشت رنگ، برای استفاده در مصارف آب آشامیدنی جهت اتصالات خطوط آبرسانی و کنترل ضخامت نهایی رنگ و پوشش درب‌های منهول چدنی توسط دستگاه ضخامت سنج کالیبره شده است.

راهنمایی نصب دریچه‌های منهول

دستورالعمل نصب دریچه‌های منهول بصورت اجرای دال بتنی و نصب اینها دریچه‌ها درون دال بتنی و نهادن فریم درون بتن مسلح می‌باشد. فریم‌های تولید شده در شرکت ناب زیست، عموما بصورت سوراخدار طراحی گردیده که با استفاده از میلگرد 12 بافته شده و به دال بتنی اتصال می یابد.

به صورت کلی مراحل نصب دریچه منهول به ترتیب زیر میباشد.

1 – قطر دهانه منهول یا گودی موردنظر را که قاب روی آن قرار دارد، بررسی کنید. در صورت لزوم، یک قالب را در اطراف (یا) داخل منهولی که کاور روی آن قرار میگیرد، قرار دهید اطمینان حاصل کنید که فریم در هنگام قرار گیری نهایی روی قالب نباشد.

2- وضعیت بازشو یا شیار را بررسی کرده و هرگونه مواد زائد، ذرات سست یا خاک را از بین ببرید (روغن، گریس، و غیره.). هرگونه گرد و غبار را از پشت آن جدا کنید.

3- هنگام تنظیم ارتفاع قاب، از هیچ براکت (فلزی یا چوبی…) یا دوک نخ استفاده نکنید.
نکته: پوشش فقط باید با sealing product در تماس باشد!

4- یک روکش از sealing product را در قسمت بالای منهول بچسبانید. حداقل ضخامت توصیه شده برای روکش زیر قاب، پس از نصب و تراز کردن، عبارت است از 4 و 8 سانتی متر بسته به نوع sealing products رعایت دستورالعمل‌های مورد استفاده در محصول بسیار ضروری است.
به عنوان مثال یک قاب با ارتفاع 100 میلیمتر:

5- قاب را مستقیماً روی محصول آب بندی بگذارید.

6- قاب را در همان سطح پوشش تنظیم کنید.
این تنظیم باید با اعمال فشار رو به پایین روی قاب انجام شود تا اطمینان حاصل شود که محصول آب بندی به طور مساوی در زیر سطح پخش می‌شود. اگر قاب در زیر سطح قرار دارد، باید به مرحله 4 برگردید و عملیات 4 را تکرار کنید.

7- بررسی کنید که دهانه‌های قاب کاملاً پر شده است.

8- محصول آب بندی را پر کنید.
در این مرحله شما می توانید بتن را با استفاده از سوزنهای ویبراتور ارتعاش دهید، به شرطی که اطمینان حاصل کنید که سطح قاب را تغییر نمی‌دهد.

9- برای تراز کردن محصول از یک شناور یا ماله استفاده کنید و 3 تا 5 سانتی متر برای لایه بعدی آسفالت در نظر بگیرید.

پس از نصب، لازم است تا اطمینان حاصل شود که محصول آب بندی، قسمت پایین رینگ را لمس نمی‌کند و قبل از استفاده، پوشش منهول و محوطه اطراف آن را کاملاً تمیز کنید.

به قسمتهای خاص مانند لولا، پایه‌ها، فضاهای بازشوها و غیره باید دقت خاصی به عمل آورید.

به منظور اطمینان از ماندگاری آب بندی، به ویژه در شرایط یخ زدگی و آب شدن، توصیه می کنیم ورودی‌های آب را در قسمت آب بندی / جاده و رابط‌های مهر و موم شده / فریم با استفاده از امولسیون مایع یا یک مفصل انعطاف پذیر از بین ببرید.