انواع هیپوکلریناتور اگرچه در مقایسه با مدلهای ازن ژنراتور و برخی دیگر از انواع پکیج تزریق مواد شیمیایی، قدرت پالایشگری کمتری دارند اما نمیتوان از نقش آنها در پالایش آبها، بخصوص استخرهای شنا و پرورش آبزیان به راحتی گذشت. سیستمهای هیپوکلریناتور «Skid-Mounted» با تزریق هیپوکلریت سدیم (NaOCl) توانایی حل (حداقل) 6 مشکل عمده را خواهد داشت. اینگونه سیستمها بطور موثری بسیاری از تجهیزات کوچک تجاری، صنعتی یا اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهند.
سیستمهای هیپوکلریناتور همانطور که از نام آنها پیداست، یک سیستم کلر زن اتوماتیک روی اسکید هستند. این تجهیزات ابتدا میزان جریان و باقیمانده کلر را کنترل می کنند سپس هیپوکلریت (سفید کننده کلر مایع) را با دوز دقیق متناسب تزریق می نمایند. این سیستمها برای نگهداری خودکار باقیمانده کلر در دستگاههای توزیع کوچک و در بسیاری از کاربردهای تجاری و صنعتی استفاده می شوند. همچنین همین نقش را بطور موثری در مخازن ذخیره سازی نیز ایفا می کنند.
مشخصات فنی هیپوکلریناتور
مشخصات فنی اکثر هیپوکلریناتورهای رایج شرکتهای معتبر جهان، بطور کلی شامل پارامترهای زیر میباشد:
- پکیج با پیش سیم کشی سنگین و با رنگ اپوکسی دو لایه فولاد کربنی.
- پمپ و سنسورهای اندازه گیری الکترونیکی دارای گواهینامه NSF سنگین. (در برخی از تجهیزات، استفاده از پمپ اندازه گیری LMI سنگین، سنسورهای Signet و سایر گزینههای موجود بر اساس کاربرد رواج دارد)
- پمپ استنلس استیل با آب بندی ویتون؛ برای سیستمهای گردش خون.
- تایمر داخلی چرخه پمپ را کنترل می کند. (یا می تواند به سوئیچهای شناور یا سوئیچ جریان متصل شود)
- پمپ چرخش / تقویت کننده در دبی 20 تا 200GPM موجود است.
- آنالایزر هیپوکلریناتورها، باقیمانده کلر را کنترل می کند. بطوری که پمپ کلر را به طور خودکار فعال می کند تا باقیماندههای دقیق را حفظ کند.
- کنترل کننده صفحه لمسی رنگی 5 اینچی، بر اساس جریان و خواندن کلر، سیگنال متناسب 4-20Ma را به پمپ اندازه گیری ارسال می کند.
- مخزن محلول کلر دوگانه، دارای 35 تا 50 گالن محلول است. (یا در صورت تمایل می تواند از کربوههای کلر پمپاژ کند)
- ثبت داده اختیاری و رابط شبکه، گزارش باقیمانده را حفظ نموده و دادهها را به شبکه منتقل میکند.
- هیپوکلریت سدیم، پراکسید هیدروژن یا هیدروکسید سدیم را برای تنظیم pH و سایر مواد شیمیایی در صورت نیاز تزریق می کند.
- بسته فشرده پکیج هیپوکلریناتور؛ آماده ارسال به سراسر جهان.
- گزینههای محفظه تنگ آب و هوا در دسترس است.
مقایسه هیپوکلریناتور مایع یا پودری
بطورکلی بر اساس شرایط و کیفیت آب قابل تصفیه و نگاه تخصصی مجری طرح، استفاده از هر دو گزینهی:
- هیپوکلریت سدیم (حالت مایع)؛ و
- هیپوکلریت کلسیم (حالت پودری)،
بمنظور ضد عفونی و پالایش آبهای آشامیدنی و استخرها، در دسترس خواهد بود. خاصیت حضور طولانی مدت کلرها در آب، باعث شده تا میزان استفاده از این عنصر در گندزدایی آبهای شرب کمتر شود. همچنین با توجه به تحقیقات علمی متعدد در رابطه با تأثیرات منفی کلرها بر:
- پوست
- و بخصوص مو،
امروزه شاهد بهره گیری از این عناصر با دوز بسیار کمتری نسبت گذشته در استخرها هستیم. با اینحال با توجه به راحتی کار و مقرون بصرفه بودن، هنوز هم استفاده از سیستمهای تزریق کلر طرفداران خاص خود را دارد. هنگام اتخاذ تصمیم قطعی برای استفاده از این عناصر، حتماَ به خرید هیپوکلریناتورهای جدیدتر اقدام کنید.
6 مزیت اصلی استفاده از هیپوکلریناتورهای مدرن
هیپوکلریناتور ها بسته به نیازتان در استفاده از کلر برای امور تصفیه آب، میتوانند عملکرد قابل توجهی داشته باشند. درحقیقت انواع مشکلاتی نظیر:
- کمبود کلر باقیمانده در مخازن ذخیره سازی
- نرخهای جریان متفاوت در خط لوله یا سیستم توزیع
- عدم دسترسی به سیستمهای اجتماعی کوچک یا سایتهای راه دور
- نیاز سیستمهای قدیمی به به سیم کشی و راه اندازی گسترده و…
- خطرات فراوان گازهای کلر،
دیگر یک معضل شدیداَ دغدغه وار نبوده و با بکارگیری هیپوکلریناتورها قابل حل می باشد. در زیر به طور خلاصه وار به چگونگی حل این مشکلات توسط سیستمهای هیپوکلریناتور اشاره خواهد شد.
کمبود کلر باقیمانده در مخازن ذخیره سازی
مشکل شماره 1 مربوط به مقادیر کم کلرهای باقیمانده در کف انواع مخزن پلی اتیلن یا انواع مخزن استیل ذخیره سازی آب است که میتواند خطر آفرین باشد. باقی ماندن حجم کم کلر در مخازن غالباَ در دو حالت کارکردی اتفاق می افتد:
- مخازن ذخیره آبی که به طور منظم استفاده نمی شوند. (وقفههایی در بهره گیری از مخزن برای ذخیره سازی و نگهداری سیال وجود دارد)؛
- و یا در تانکرهایی که برای مدت طولانی، با آب کم مورد استفاده قرار می گیرند. (وقوع ته نشینی و رسوب کلرها)
دستگاههای هیپوکلریناتور «Hypo-Skid»، باقیماندهی کلر داخل مخزن ذخیره را اندازه گیری می کنند و سپس پمپ گردش خودکار، آب را از مخزن ذخیره از طریق اسکید بالا می آورد. اگر حجم کلرهای باقیمانده به کمتر از سطح مجاز (مقدار مجاز از پیش تعیین شده) کاهش یابد، محلول کلر تازه ای تزریق می شود. بدین ترتیب باقیماندهی این عناصر بازیابی خواهد شد.
برطرفسازی نرخهای جریان متفاوت
گاهاَ در اثر استفاده از دستگاه قدیمی تزریق کلر، معضلاتی همچون نرخهای جریان متفاوت در خط لوله یا سیستم توزیع ایجاد میشود. بنابراین با بروز چنین مشکلی، حفظ دقیق کلر باقیمانده دشوار خواهد شد. برخی از کاربردهای صنعتی و اجتماعی کوچک دارای چندین منبع آب هستند که به مخزن یا تأسیسات ذخیره مرکزی تغذیه می شوند. نرخ جریان از منابع مختلف می تواند متفاوت باشد. مثلاَ با جریان آب کندتر و یا سریعتر در لوله کشی، بروز چنین معضلی محتمل خواهد بود. هیپوکلریناتور «Hypo Skid» با تشخیص جریان و کلر باقیمانده و تزریق کلر متناسب (بر اساس دبیهای مختلف)، این مشکل را به راحتی حل می کند. نتیجه کار بدین گونه است که شاهد یک باقیمانده کلر یکنواخت و ثابت خواهیم بود.
کنترل از راه سیستمهای تزریق کلر
سیستمهای اجتماعی کوچک یا سایتهای راه دور، فاقد کارکنانی هستند که بتوانند سیستم تزریق کلر را راه اندازی و نگهداری کنند. مشکلات آنجایی حادتر میگردد که اغلب در جمعآوری سوابق و دادههای مربوط به نگهداری نیز ضعفهای شدیدی مشاهده میشود. کلریناتور سیستمهای کوچک اجتماعی یا سایتهای تجاری از راه دور، اغلب فاقد اپراتورهای آموزش دیده هستند و یا اینکه دارای اپراتور هستند؛ اما برای بررسی روزانه سیستم آب به خوبی در دسترس نمیباشند. نکته قابل توجه اینجاست که هیپوکلریناتور «Hypo-Skid» قادرست که این مشکل را نیز حل نماید. زیرا آنها کاملاً خودکار هستند و دادهها را به طور خودکار جمع آوری، ذخیره و یا بطور موثری انتقال می دهند.
سنسور روی برد و دیتالاگر در هیپوکلریناتور، باقیماندهی کلر آزاد را ردیابی می کند. ضمن اینکه به اپراتورها امکان دسترسی آسان را می دهد تا بتوانند سطوح باقیمانده کلر را در دورههای زمانی مشخص مشاهده کنند. کنترل پذیری در این دستگاهها نیز بسیار موثر و قابل توجه است. چنانکه دسترسی به اینترنت و شبکه، نظارت بر سیستم را از راه دور توسط یک مرورگر وب یا اتصال به شبکه SCADA موجود آسان تر می کند. کنترل از راه دور هیپوکلریناتور، به کاهش موثر رفت و آمدهای اجباری کارکنان نیز کمک میکند. ضمن اینکه از تراشیده شدن هزینههای اضافی نیز جلوگیری میکند.
عدم نیاز به سیستم های تزریق کلر گازی
مشکل شماره 4، به خطرناک و پرهزینه بودن کلرزنی گاز مربوط می باشد. انتخاب یک سیستم سفید کننده کلر مایع NaOCl به جای سیستم کلر گازی، خطر نشت گاز در مقیاس بزرگ از مخازن فشار بالا را از بین می برد (هیچ عملگر خاصی مورد نیاز نیست). بنابراین علامت خطر بایستی بر روی دستگاههای مربوطه نصب گردد.
در اکثر ایالات آمریکا، یک اپراتور درجه I یا II می تواند یک سیستم NaOCl را اجرا کند. کلر گازی، PH پایینی دارد و PH آب آشامیدنی را نیز پایین می آورد. سفید کننده مایع ممکن است pH را کمی افزایش دهد یا هیچ تاثیری بر pH نداشته باشد. در حقیقت بسته به دوز، معمولاً تغییر قابل توجهی در pH با استفاده از سیستم NaOCl مشاهده نخواهد شد.
درصورت نیاز به سرعت تغذیه بیشتر در کلریناتورهای گازی، می توان چندین مخزن را با استفاده از یک منیفولد متصل کرد. منیفولد لولهایست که سیلندرها را بههم متصل میکند تا گاز کلر از چند سیلندر بهطور همزمان گرفته شود.
راه اندازی سریع
سرعت نصب هیپوکلریناتورهای مدرن بسیار بالاست. این سیستمها اغلب باید به سرعت مستقر شوند و در صورت امکان، حداقل نصب و سیم کشی در محل انجام پذیرند. ویژگیهای بیشتر سیستمهای هیپوکلریناتور، میتواند این دغدغه را نیز از ذهن پیمانکاران برطرف نماید. درون این تجهیزات، اتصالات الکتریکی از قبل سیم کشی شده اند و کافیست کخ لوله کشی را به مخزن ذخیره و واحد برنامه وصل کنید و نهایتاَ شروع به نظارت و کنترل خودکار باقیمانده کلر نمایید.
نکته: راه اندازی انواع آب شیرین کن صنعتی با تمام پیچیدگیهای ساختاری که دارد، بسیار سریع می باشد. کارکرد این دستگاهها نیز دقیقتر از تمامی انواع تجهیزات تصفیه آب می باشد. بخصوص آنکه برخلاف سیستمهای کلرزنی، هیچگونه مادهی اضافی در آب باقی نمیگذارند.
کنترل مقادیر کلر
شرایط تصفیه هر نوع آبی میتواند نسبت به سیال دیگر، متفاوت باشد. چنانچه قصد گندزدایی آب ها را با ماده شیمیایی کلر را داشته باشید، توجه به کیفیت آب و میزان کلر قابل اضافهسازی به آب بسیار پراهمیت است. با توجه به شرایط موجود برای تصفیه، گاهاَ نیاز است که حجم کلرهای افزودهشده به آبها را کم کنید و یا زیاد نمایید. شرایط قابل کنترلی که با استفاده از هیپوکلریناتور ها میتوان به آن دست یافت.
در حقیقت میزان کلرهای موجود در آب (در فرآیند تصفیه) را میتوان به 2 طریق توسط هیپوکلریناتور کنترل نمود:
- تنظیم طول ضربه: سرعت کلرریزی دستگاه به درون آبهای موردنظر را عمدتاَ با نام «نرخ تغذیه هیپو کلریناتور» میشناسند. این سرعت را میتوان با کم یا زیاد نمودن اندازهی قرقره تعبیهشده برای دستگاه، کاهش یا افزایش داد. طول ضربه نیز با همین فرمول (بهره گیری از اهرم کاهشی و افزایشی قرقرهها) زیاد یا کم میشود.
- تغییرات شیمیایی قدرت محلول: گاهاَ بهره گیری از روشهای شیمیایی، میتواند موثرتر از شیوههای مکانیکی عمل کند. بعنوان مثال با ایجاد تغییراتی در میزان قدرت محلولهای هیپوکلریت، امکان کنترل حجم کلر موجود در آبهای در حال تصفیه وجود دارد.
ویژگیهای اضافی تجهیزات هیپوکلریناتور عبارتست از:
- هیپوکلریناتورهای «Hypo Skids» را بصورت درون خطی برای تزریق مستقیم به سیستمهای توزیع، بکار برد.
- این تجهیزات را می توان به یک ژنراتور متصل نمود. بخصوص در مواقع اضطراری که به گندزدایی و تصفیه سریع آب نیاز است.
- بهره گیری از سفید کننده مایع کلر یا هیپوکلریت کلسیم پودر شدهی اضافه سازی شده به آب، با این تجهیزات امکانپذیر است.