یکی از جدید ترین فناوری هایی است که در زمینه تهویه هوا به بازار معرفی شده است و دارای ویژگی هایی است که سبب شده اند استفاده از آن به شکل فزاینده ای در مکان های مختلف افزایش پیدا کند. در بسیاری از مراکز مسکونی، اداری، صنعتی، تجاری و… نیاز است که از دستگاه های تهویه هوا vrf استفاده شود تا دمای هوا تنظیم شود.
سیستم های گوناگونی برای تنظیم دمای هوای محیط های داخلی طراحی شده اند که جدید ترین آن ها، دستگاه وی آر اف است. اگر می خواهید که از این سیستم و کاربرد های آن اطلاعات بیشتری به دست بیاورید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
سیستم وی آر اف چیست؟
سیستم وی آر اف فناوری نوینی است که در آن با استفاده از گاز مبرد، دمای هوای ورودی به ساختمان ها و محیط های بسته مصنوعی تنظیم خواهد شد. این سیستم، شباهت زیادی به سیستم کولر های گازی دارد و از این رو، با نام کولر گازی مرکزی نیز معروف است. البته شایان به ذکر است که دستگاه وی آر اف با سیستم کولر گازی تفاوت هایی دارد و فناوری های به کار رفته در آن، به شکل قابل توجهی پیشرفته تر هستند و عملکرد به نسبت بهتری را به نمایش گذاشته اند. این سیستم پیشرفته، از یک یونیت یا واحد خارجی و از چندین واحد داخلی تشکیل شده است که در مکان های مختلف فضای داخلی قرار داده می شوند.
در این دستگاه پیشرفته، واحد خارجی با استفاده از تعداد زیادی لوله مسی (کویل مسی)، به واحدهای داخلی موجود در ساختمان متصل می شود. گاز مبرد موجود در لوله های مسی، انرژی گرمایی یا سرمایی را از سمت واحد خارجی به واحد های داخلی سیستم منتقل می کند تا فرایند خنک سازی یا گرم کردن محیط داخلی انجام شود. لازم به ذکر است که هر چه فضای داخلی بزرگ تر باشد، به واحد های داخلی بیشتری از سیستم وی آر اف نیاز خواهد بود. این سیستم، انواع گوناگونی دارد که ساز و کار های متفاوتی دارند. در ادامه با انواع سیستم وی آر اف آشنا خواهید شد.
انواع سیستم وی آر اف
با وجود روش یکسانی که در تولید گرما و سرما در انواع دستگاه های وی آر اف وجود دارد، اما لازم به ذکر است که مدل ها و انواع مختلفی از این سیستم در بازار وجود دارند که هر کدام از آن ها، برای وضعیت های خاصی مناسب هستند و مورد استفاده قرار می گیرند. تقسیم بندی سیستم های وی آر اف، بر اساس پارامتر های خاصی انجام می شود، اما به طور کلی، این سیستم ها به دو نوع EHP و GHP تقسیم می شوند.
این دو نوع با وجود شباهت هایی که با یکدیگر دارند، در مصرف انرژی با یکدیگر تفاوت هایی دارند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
سیستم وی آر اف EHP
این سیستم وی آر اف، در جهت سرمایش محیط های داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. وی آر اف EHP برای کار کردن، از انرژی الکتریکی استفاده می کند. انرژی الکتریکی، یکی از مهم ترین انرژی های در دسترس انسان است و می توان گفت که تقریباً در هر جایی می توان از آن استفاده کرد. لازم به ذکر است که این سیستم معمولا برای گرمایش مناسب نیست و تنها در مناطق گرم مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم EHP تنها با استفاده از برق کار می کند و از این رو، مصرف انرژی آن مقداری بیشتر از دیگر سیستم های وی آر اف است. این دستگاه خنک کننده می تواند به سرعت محیط ها و فضا های کوچک و بزرگ را خنک کند و در خنک سازی محیط، عملکردی عالی و بی نقص دارد.
دستگاه وی آر اف GHP
سیستم GHP، بر خلاف سیستم EHP که کمی قبل تر به معرفی آن پرداختیم، علاوه بر قابلیت سرمایش محیط های داخلی، می تواند در فصول سرد نیز به گرمایش فضاهای مسکونی، تجاری، اداری و… کمک کند. از جمله مهم ترین تفاوت های سیستم GHP با سیستم EHP، استفاده از گاز است. البته لازم به ذکر است که برای فعالیت سیستم وی آر اف GHP انرژی الکتریکی نیز مورد نیاز است، اما گاز می تواند به شکل قابل توجهی مصرف انرژی را کاهش دهد.
این نوع از سیستم وی آر اف، به ویژه در فصول سرد و مناطق سردسیر کاربرد گسترده ای دارد و می تواند سریع هوای فضا های داخلی را گرم کند.
کمی قبل تر، انواع دستگاه وی آر اف را بر اساس مصرف انرژی معرفی کردیم. تقسیم بندی دیگری نیز برای معرفی انواع vrf تعریف شده است. این تقسیم بندی، بر اساس عملکرد دستگاه های وی آر اف تنظیم شده است. سیستم های vrf سرمایشی، اولین نوع از این تقسیم بندی هستند که تنها می توانند برای خنک سازی محیط های داخلی مورد استفاده قرار گیرند.
برخی از سیستم های وی آر اف، هم سرمایشی هستند و هم قابلیت گرمایشی هستند. نوع دیگر، وی آر اف بازیافت گرما هستند که در ساخت آن ها، از جدید ترین تکنولوژی ها و فناوری های مربوط به تهویه هوا استفاده شده است. وی آر اف بازیافت گرما نیز هم قابلیت سرمایشی و هم قابلیت گرمایشی دارد، اما واحد های داخلی آن می توانند به صورت جداگانه برای گرمایش و سرمایش تنظیم شوند.
بخش های تشکیل دهنده دستگاه وی آر اف
همانطور که کمی قبل تر در این مطلب به آن اشاره شد، دستگاه های vrf وی آر اف دارای یک واحد خارجی و چندین واحد داخلی هستند. واحد خارجی، باید در فضای باز قرار بگیرد. معمولا مناسب ترین مکان برای نصب واحد خارجی سیستم وی آر اف، پشت بام مراکز است. واحد های داخلی، وظیفه پخش هوا در محیط های داخلی را دارند و هوای داخلی را می توان با استفاده از آن ها تنظیم کرد. قسمت مهم دیگر سیستم وی آر اف، لوله های انتقال حرارت و یا سرما هستند که بین واحد خارجی و واحد های داخلی قرار می گیرند.
واحد خارجی سیستم وی آر اف
واحد یا یونیت خارجی وی آر اف، در خارج از ساختمان نصب می شود و اجزای گوناگونی دارد. فن ها، از جمله مهم ترین بخش های یونیت خارجی این سیستم هستند که هوای آزاد را به داخل دستگاه می کشند تا این هوا توسط فرآیند های داخلی این یونیت، خنک سازی یا گرم شود. کمپرسور، بخش دیگری است که هوا را فشرده می کند. هوای فشرده شده در بخش کمپرسور، به بخش دیگری به نام کندانسر منتقل می شود. این بخش هوای فشرده شده را به اندازه ای خنک می کند که به شکل مایع در می آید و سپس با فرستادن آن به شیر انبساط، در نهایت این هوای مایع و سرد به یونیت های داخلی در جهت خنک سازی فرستاده می شود.
لوله های مسی سیستم وی آر اف
لوله های مسی استفاده شده در این سیستم، از قطر و ابعاد مناسبی برخوردار هستند تا بتوانند به بهترین شکل، حرارت و یا هوای سرد شده را از یونیت یا واحد خارجی به یونیت یا واحد داخلی منتقل کنند. ممکن است تصور کنید که این بخش از سیستم وی آر اف از اهمیت بالایی برخوردار نیست و تنها وظیفه انتقال را بر عهده دارد.
لازم به ذکر است که طول این لوله ها از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال، اگر لوله های مسی بسیار طویل باشند و فاصله زیادی بین واحد خارجی و واحد های داخلی سیستم وجود داشته باشد، بخش قابل توجهی از انرژی هدر می رود. برای جلوگیری از این امر، باید فاصله بین واحد خارجی و واحد های داخلی که طول لوله های مسی را تعیین می کند، به شکل اصولی تعیین شوند.
واحد های داخلی سیستم وی آر اف
لازم به ذکر است که واحد های داخلی، انواع مختلفی دارند. به عنوان مثال، برخی از این واحد ها دیواری هستند و بر روی دیوار نصب می شوند، در حالی که برخی واحد های دیگر به شکلی طراحی شده اند که بر روی سطح زمین قرار بگیرند و هوای محیط را تهویه کنند. از جمله پرکاربرد ترین انواع واحد های داخلی وی آر اف، واحد های سقفی هستند که هوای خنک و یا گرم شده را از سقف به سمت زمین می دمند.
واحد های داخلی از قسمت هایی نظیر اپراتور، بلوور فن، فیلتر هوا و… تشکیل شده اند. فیلتر هوا، هوایی که در محیط داخلی قرار دارد را قبل از ورود به واحد داخلی، فیلتر می کند و بلوور فن، پس از خنک سازی یا گرم کردن هوا، هوا را به سمت محیط هدف می دمد.
مزایای سیستم وی آر اف
سیستم تهویه هوای وی آر اف، دارای مزایای فراوانی است که سبب شده است استفاده از آن روز به روز در مراکز مسکونی، تجاری و اداری سراسر جهان افزایش پیدا کند. تکنولوژی به کار رفته در این سیستم تهویه هوا، نسبت به سایر سیستم های تهویه هوا در مکان های بسته و فضا های داخلی، بسیار پیشرفته تر است. در بسیاری از کشور های جهان از این سیستم برای تنظیم دمای ادارات مهم و دولتی استفاده می شود.
در ادامه این مطلب، به معرفی و بررسی برخی از مهم ترین مزایای سیستم وی آر اف خواهیم پرداخت که سبب استفاده از این سیستم به جای سایر سیستم های تهویه هوا می شود.
اشغال فضای اندک
برخی از سیستم های گرمایشی و سرمایشی مخصوص فضا های بسته، فضای بسیار زیادی را اشغال می کنند. به عنوان مثال، قسمت گسترده ای از سیستم های گرمایشی برای فعالیت، به یک موتورخانه بزرگ نیاز دارند. این در حالی است که واحد خارجی دستگاه وی آر اف، فضای زیادی را اشغال نمی کند و یک واحد خارجی، می تواند به صورت همزمان چندین واحد داخلی را تغذیه کند و نیازی به اشغال فضای بیشتر نخواهد بود. از این رو، مناطقی که دارای فضای اندک هستند، می توانند از این سیستم برای خنک سازی یا گرم کردن هوای داخل ساختمان استفاده کنند.
گرمایش و سرمایش محیط به صورت همزمان
دستگاه وی آر اف، می تواند به صورت همزمان هم سبب سرمایش و هم سبب گرمایش محیط شود. این در حالی است که برخی دیگر از سیستم های تهویه هوا نظیر کولر های آبی، نمی توانند به صورت همزمان این فرآیند را انجام دهند. این ویژگی، سبب می شود استفاده از سیستم وی آر اف به شکل قابل توجهی گسترش پیدا کند. برخی از مناطق ایران و جهان، دارای آب و هوایی هستند که به صورت سالانه، هم به سیستم های تهویه سرمایشی و هم به سیستم های گرمایشی نیاز دارند. در این مکان ها، استفاده از وی آر اف بسیار کاربردی است.
قابلیت تنظیم واحد های داخلی به صورت جداگانه
از جمله مهم ترین قابلیت ها و ویژگی های سیستم وی آر اف vrf، قابلیت تنظیم واحد های داخلی آن به صورت جداگانه است. با توجه به این که سیستم vrf ، تنها دارای یک واحد خارجی است که به چندین واحد داخلی متصل شده است، تنظیم واحد های داخلی به صورت جداگانه غیر ممکن به نظر می رسد. اما حقیقت این است که سیستم وی آر اف به شکلی طراحی شده است که بتوان واحد های داخلی را به شکلی جدا از یکدیگر تنظیم کرد. نه تنها می توان میزان وزش هوای هر واحد داخلی را تنظیم کرد، بلکه می توان گرمایش و سرمایش آن ها را نیز نسبت به یکدیگر تغییر داد. علت این ویژگی، وجود اپراتور در هر واحد داخلی است.
کاهش آلودگی های صوتی
تعداد بسیاری از دستگاه ها و سیستم های مخصوص تهویه هوا، به شکلی طراحی شده اند که صدای زیادی دارند و سبب ایجاد آلودگی صوتی در محیط می شوند. این در حالی است که سیستم وی آر اف، صدای بسیار کمی تولید می کند و سبب ایجاد آلودگی صوتی در محیط هایی مانند مراکز مسکونی، اداری، تجاری و… نخواهد شد. واحد خارجی vrf ، صدای بسیار کمی تولید می کند و همچنین واحد های داخلی موجود در داخل ساختمان نیز در بی صدا ترین حالت ممکن فعالیت می کنند. عدم نیاز این سیستم به موتورخانه، از مهم ترین عوامل کاهش آلودگی صوتی هنگام استفاده از وی آر اف است.
قابلیت خنک کنندگی قوی
سیستم وی آر اف، هم برای گرم کردن هوای محیط و هم سرد کردن آن طراحی شده است، اما لازم به ذکر است که استفاده از این سیستم برای خنک سازی، به نسبت بیشتر مرسوم است. این سیستم، قدرت بسیار زیادی در خنک کردن هوای اطراف دارد و به دلیل استفاده از تکنولوژی ها و فناوری های نوین، می تواند در سریع ترین زمان ممکن هوای فضا های بسته مانند اتاق ها را خنک کند. استفاده از واحد های داخلی مختلف مانند واحد های دیواری، سقفی و… به کاربران این امکان را می دهد که بتوانند از جهات گوناگون فضای مورد نظر را سریع خنک کنند. این سیستم، می تواند هوای مراکزی که بسیار بزرگ هستند را نیز به راحتی خنک سازی کند.
معایب دستگاه تهویه وی آر اف
با وجود مزایای بسیار زیادی که برای این سیستم تهویه مطبوع گفته شد، لازم به ذکر است که معایبی نیز برای سیستم وی آر اف شناسایی و گزارش شده اند که سبب می شوند استفاده از آن ها در هر شرایط یا هر منطقه ای مناسب نباشد. این معایب در دسته های گوناگونی قرار می گیرند. البته این معایب سبب کاهش ارزش این سیستم تهویه مطبوع فناورانه و نو نخواهند شد و تنها استفاده از آن را در شرایط های خاصی محدود می کنند. اگر تمایل دارید که با معایب سیستم وی آر اف نیز آشنا شوید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
مصرف انرژی بالا
یکی از مهم ترین معایب سیستم وی آر اف vrf که استفاده از آن را در بسیاری از نقاط محدود می کند، مصرف بالای انرژی آن است. انرژی الکتریکی مورد نیاز برای فعالیت خنک سازی این سیستم نوین بسیار زیاد است. مصرف برق این سیستم به اندازه ای بالا است که استفاده از آن در برخی از مناطق به هیچ عنوان توصیه نمی شود. همانطور که کمی قبل تر به آن اشاره شد، سیستم وی آر اف GHP مصرف انرژی الکتریکی کمتری دارد، زیرا از گاز نیز استفاده می کند، اما با این حال مصرف انرژی در آن نسبت به بسیاری از سیستم های تهویه هوا بیشتر است. اگر مصرف انرژی و مقرون به صرفه بودن برای شما مهم باشد، استفاده از این سیستم به شما پیشنهاد نمی شود.
سیستم پیچیده
همانطور که قبل تر به آن اشاره شد، سیستم تهویه هوای وی آر اف، یکی از پیشرفته ترین سیستم های تهویه هوا است که امروزه در جهان استفاده می شود. همین امر، سبب پیچیدگی این سیستم نسبت به سایر دستگاه های تهویه هوا شده است. پیچیدگی های موجود در دستگاه وی آر اف سبب می شوند که در صورت ایجاد مشکلات فنی، برای انجام تعمیرات نیاز به نیروی متخصص و مجرب باشد. تعمیر و نشت یابی این سیستم بسیار سخت است و معمولا متخصصان را با مشکلات متعددی مواجه می کند. از این رو، استفاده از آن در برخی از شرایط دچار محدودیت است.
گرمایش به نسبت ضعیف
با وجود سرمایش بسیار قوی سیستم وی آر اف vrf، لازم به ذکر است که حالت گرمایش این سیستم معمولا نمی تواند در مناطق بسیار سردسیر کاربرد داشته باشد. سیستم گرمایشی وی آر اف، معمولا در مکان هایی مورد استفاده قرار می گیرد که کم تر سرد می شوند، اما مکان هایی که بسیار سردسیر هستند، مکان مناسبی برای استفاده از دستگاه وی آر اف نیستند. علت این موضوع، طراحی وی آر اف است، زیرا این سیستم دارای مکانیزم اصلی خنک سازی است و تنها برخی از انواع آن قابلیت گرمایش محیط را نیز دارند که نمی توانند گرمایشی مناسب برای محیط های بسیار سرد را فراهم کنند.
قیمت سیستم وی آر اف vrf
با وجود فناوری های نوینی که در ساخت سیستم وی آر اف به کار گرفته شده است، طبیعی است که این سیستم نسبت به سایر سیستم های تهویه هوای رایج، قیمت گران تری داشته باشد. انواع مختلفی از سیستم vrf در بازار وجود دارد که توسط برند های گوناگون طراحی شده اند. جنس های به کار گرفته شده در طراحی اجزای این سیستم، تأثیر قابل توجهی بر قیمت گذاری آن خواهند گذاشت. از سویی دیگر، حجم سیستم، قدرت آن و میزان یونیت های داخلی آن نیز در تعیین قیمت آن بسیار مؤثر هستند. هر چه جنس قطعات استفاده شده در وی آر اف بهتر باشند، قیمت آن نیز بالا تر خواهد رفت.
هزینه های مربوط به سیستم وی آر اف، موضوع دیگری است که باید به آن توجه فراوان شود. به طور کلی، قطعات این سیستم نسبت به سایر سیستم های تهویه هوا، گران تر و حتی کمیاب تر هستند و از این رو، باید برای تعویض قطعات آن هزینه بیشتری را پرداخت کنید. از سوی دیگر، هزینه های تعمیرات سیستم نیز بسیار بالا هستند، زیرا یافتن نشتی لوله های آن بسیار دشوار هستند و همچنین تعمیر کردن آن ها به نیروی متخصص نیاز دارد. به همین دلیل است که در برخی از اوقات استفاده از سیستم وی آر اف مقرون به صرفه نیست.
از جمله هزینه های دیگری که معمولا هنگام استفاده از سیستم وی آر اف باید به آن دقت کنید، هزینه های مربوط به مصرف انرژی است. همانطور که قبل تر به آن اشاره کردیم، سیستم vrf انرژی بسیار بالایی مصرف می کند و به همین دلیل، هزینه های مربوط به مصرف انرژی آن بالا خواهند بود. همچنین برخی از انواع این سیستم به گاز کولر نیاز دارند و باید به صورت دوره ای شارژ شوند. به طور کلی، استفاده از این سیستم در مناطقی که انرژی در آن ها گران است مقرون به صرفه نیست و بهتر است که از دستگاه های تهویه دیگری استفاده شود.
این سیستم یکی از نوین ترین روش ها برای تهویه هوا در محیط های گوناگون از جمله خانه ها، ادارات، مغازه ها، مدارس، بیمارستان ها و… است. سیستم مذکور نخستین بار در کشور ژاپن طراحی شد و مورد استفاده قرار گرفت. پس از گذشت سال ها و اعمال تغییرات بیشتر بر روی آن، سیستم وی آر اف در سراسر جهان معروف شد و مورد استفاده قرار گرفت. وی آر اف در بسیاری از مراکز ایرانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد و مزایای استفاده از آن، به راحتی قابل تشخیص است.
در انتها پیشنهاد می نمائیم سری هم به صفحات دو محصول پرفروش و مشابه شرکت ناب زیست یعنی ایرواشر و هواساز بزنید و با آنها آشنا شوید.